آزادی از ظلم (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در
آیات قرآن به موضوع
آزادی از ظلم ستمگران پرداخته شده است.
یکی از دعاهای قرآنی، دعا برای رهایی از ظلم است.
دعای
نوح علیه‌السلام برای آزادی خود و پیروانش از
ستم ستمگران :
«قالوا لئن لم تنته یا نوح لتکونن من المرجومین • فافتح بینی و بینهم فتحا و نجـنی و من معی من المؤمنین؛
گفتند: ای نوح، اگر بس نکنی،
سنگسار می‌شوی... میان من و آنها راهی برگشای و مرا و مؤمنان همراه مرا رهایی بخش.»
این آیه به قرینه آیه ۲۸
سوره مؤمنون بر ستمگر بودن مخالفان نوح - علیه‌السلام -دلالت می‌کند.
آسیه ، خواهان رهایی خویش از ستم
فرعون و دیگر
ستمگران :
«و ضرب الله مثلا للذین ءامنوا امرات فرعون اذ قالت رب... و نجـنی من فرعون و عمله و نجـنی من القوم الظـلمین؛
و
خدا برای کسانی که
ایمان آورده‌اند، آن
فرعون را مثل می‌زند آن گاه که گفت: ای پروردگار ... و مرا از فرعون و عملش
نجات ده و مرا از مردم ستمکاره برهان.»
نوح علیه‌السّلام و مؤمنان به وی، مامور سپاس به درگاه الهی به دلیل
رهایی از ستمگران:
«فاذا استویت انت و من معک علی الفلک فقل
الحمد لله الذی نجــینا من القوم الظـلمین؛
چون خود و همراهانت به
کشتی نشستید، بگو: سپاس خدایی را که ما را از مردم ستمکاره رهایی بخشید.»
رهایی
شعیب علیه‌السلام و پیروانش از ستمگران :
«و لمـا جاء امرنا نجـینا شعیبا و الذین ءامنوا معه برحمة منـا و اخذت الذین ظلموا الصیحة...؛
چون
امر ما آمد،
شعیب و کسانی را که به او
ایمان آورده بودند به
رحمت خویش رهانیدیم. و ستمکاران را صیحه‌ای فرو گرفت و در خانه‌های خویش بر جای مردند.
مؤمنان
بنی اسرائیل در کوشش برای تدارک
جهاد بر ضد ستمگران، برای رهایی خویش از
ستم آنان:
«الم تر الی الملامن بنی اسرءیل من بعد موسی اذ قالوا لنبی لهم ابعث لنا ملکا نقـتل فی سبیل الله... قالوا و ما لنا الا نقـتل فی سبیل الله و قد اخرجنا من دیـرنا و ابنائنا... و الله علیم بالظلمین؛
آیا آن گروه از بنی اسرائیل را پس از
موسی ندیدی که به یکی از پیامبران خود گفتند: برای ما پادشاهی نصب کن تا در راه خدا بجنگیم. ... گفتند: چرا در راه
خدا نجنگیم در حالی که ما از سرزمینمان بیرون رانده شده‌ایم و از فرزندانمان جدا افتاده‌ایم؟ ...
خدا به ستمکاران آگاه است.»
رهایی بنی اسرائیل از ستم
فرعونیان،
نعمتی بزرگ :
۱. «و اذ نجـینـکم من ءال فرعون یسومونکم سوء العذاب یذبـحون ابناءکم و
یستحیون نساءکم و فی ذلکم بلاء من ربکم عظیم؛
و به یاد آرید آن گاه که شما را از فرعونیان رهانیدیم: شما را شکنجه‌های سخت می‌کردند، پسرانتان را می‌کشتند و زنانتان را زنده می‌گذاشتند. و در این آزمونی بزرگ از سوی پروردگارتان بود.» «
بلاء » در لغت به معنای
آزمون و
محنت و
نعمت آمده است و مشارالیه «ذلکم» می‌تواند مصدر فعل «انجینا» باشد. گفتنی است که برداشت فوق بر اساس معنای سوم «بلاء» است.
۲. «و اذ انجینـکم من ءال فرعون یسومونکم سوء العذاب یقتـلون ابناءکم و
یستحیون نساءکم و فی ذلکم بلاء من ربکم عظیم؛
و شما را از
آل فرعون رهانیدیم. به عذابهای سختتان می‌آزردند، پسرانتان را می‌کشتند و زنانتان را زنده می‌گذاشتند و در این از جانب پروردگارتان آزمایشی بزرگ بود.»
۳. «و اذ قال موسی لقومه اذکروا نعمة الله علیکم اذ انجـیکم من ءال فرعون یسومونکم سوء العذاب و یذبـحون ابناءکم و
یستحیون نساءکم و فی ذلکم بلاء من ربکم عظیم؛
و
موسی به قوم خود گفت: نعمتی را که
خدا بر شما ارزانی داشته است به یاد آورید، آن گاه که شما را از فرعونیان رهانید. به سختی آزارتان می‌کردند و پسرانتان را می‌کشتند و زنانتان را زنده می‌گذاشتند و در این از جانب پروردگارتان برای شما آزمایشی بزرگ بود.»
رهایی موسی علیه‌السّلام، از ستم فرعونیان:
«فخرج منها خائفا یترقـب قال رب نجنی من القوم الظلمین • ... قال لاتخف نجوت من القوم الظـلمین؛
ترسان و نگران از شهر بیرون شد. گفت: ای پروردگار من، مرا از ستمکاران رهایی بخش... یکی از آن دو زن که به آزرم راه می‌رفت نزد او آمد و گفت: پدرم تو را می‌خواند تا مزد آب دادنت را بدهد. چون نزد او آمد و سرگذشت خویش بگفت، گفت: مترس، که تو از مردم ستمکاره نجات یافته‌ای.»
رهایی
موسی علیه‌السلام و همه یارانش از ستم فرعونیان :
«فارسل فرعون فی المدائن حاشرین • فلمـا ترءاالجمعان قال اصحـب موسی انـا لمدرکون • و انجینا موسی و من معه اجمعین؛
و
فرعون گردآورندگان سپاه را به شهرها فرستاد... چون آن دو گروه یکدیگر را دیدند، یاران موسی گفتند: گرفتار آمدیم.... موسی و همه همراهانش را رهانیدیم.»
لزوم
مبارزه برای آزاد ساختن
مستضعفان از ستم:
«وما لکم لاتقـتلون فی سبیل الله والمستضعفین من الرجال والنسآء والولدن الذین یقولون ربنآ اخرجنا من هـذه القریة الظالم اهلها واجعل لنا من لدنک ولیا واجعل لنا من لدنک نصیرا؛
چرا در راه خدا و به خاطر مردان و زنان و کودکان ناتوانی که می‌گویند: ای پروردگار ما، ما را از این قریه ستمکاران بیرون آر و از جانب خود یار و مددکاری قرار ده، نمی‌جنگید؟»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۲۶۳، برگرفته از مقاله «آزادی از ظلم».
