آب‌میوه (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
این عنوان، براساس برخی روایات و گفته‌های مفسّران، از «شَرابِک»،
«أعصِرُ خَمراً»،
«وَفِیه یَعصِرون»
و «تَتَّخِذُونَ مِنهُ سَکَراً»
استفاده شده است.
تهيه نوشيدنى از
انگور و
خرما، در صدر
اسلام:
«و من ثمرت النخیل و الاعنب تتخذون منه سکرا...؛
و از میوه‌های درختان نخل و انگور،
مسکرات (ناپاک) و روزی خوب و
پاکیزه می‌گیرید....»
فاسد نشدن آب ميوه
عُزیر علیه‌السلام به‌رغم گذشت يك‌صد
سال از آن:
«او کالذی مر علی قریة... فاماته مائة عام... فانظر الی طعامک و شرابک لم یتسنه....؛
یا همانند کسی که از کنار یک آبادی (ویران شده) عبور کرد... خدا او را یکصد سال میراند... نگاه کن به
غذا و
نوشیدنی خود (که همراه داشتی، با گذشت سالها) هیچ گونه تغییر نیافته است! ....»
طبق
روایات مقصود از «کالذی مر علی قریة» عزیر
نبی علیه‌السّلام و مقصود از «
شراب»، آب میوه است.
یکی از آیات الهی که مایه عبرت است؛ آب‌میوه‌گیری است.
به دست آوردن آب
میوه از ميوه‌ها از
آیات خدا:
«و من ثمرت النخیل و الاعنب تتخذون منه سکرا... ان فی ذلک لایة...؛
و از میوه‌های درختان
نخل و
انگور ،
مسکرات (ناپاک) و
روزی خوب و پاکیزه می‌گیرید؛ در این، نشانه روشنی است برای جمعیّتی که
اندیشه می‌کنند!»
برداشت فوق بر این اساس است که «سکرا» به معنای نوشیدنی باشد.
به دست آوردن آب ميوه از خرما و انگور، مايه
پند و
عبرت:
«وان لکم فی الانعـم لعبرة نسقیکم مما فی بطونه من بین فرث ودم لبنا خالصا سآئغا للشربین و من ثمرت النخیل والاعنـب تتخذون منه سکرا ورزقا حسنا ان فی ذلک لایة لقوم یعقلون؛
و در وجود
چهارپایان ، برای شما (درسهای) عبرتی است: از درون شکم آنها، از میان غذاهای هضم‌شده و
خون ،
شیر خالص و گوارا به شما می‌نوشانیم! » برداشت فوق، با توجه به معطوف بودن جمله «و من ثمرات...» بر جمله «و ان لکم فی الانعام لعبرة» است.
دستيابى مردم
مصر پس از
قحطی، به امكانات و ميوه‌هاى متنوّع و عصاره‌گيرى از آنها در دوران
یوسف علیه‌السلام:
«ثم یاتی من بعد ذلک عام فیه یغاث الناس و فیه یعصرون؛
سپس سالی فرامی‌رسد که
باران فراوان نصیب مردم می‌شود؛ و در آن سال، مردم
عصاره (میوه‌ها و دانه‌های روغنی را) می‌گیرند (و
سال پر برکتی است.) »
خواب ديدن
هم‌بند يوسف علیه‌السلام مبنى بر گرفتن آب انگور:
«و دخل معه السجن فتیان قال احدهما انی ارنی اعصر خمرا...؛
و دو
جوان ، همراه او وارد
زندان شدند؛ یکی از آن دو گفت: من در
خواب دیدم که (
انگور برای)
شراب می‌فشارم! ...»
تعبير
يوسف علیه‌السلام از خواب ديدن
هم زندانی خود مبنى بر گرفتن آب انگور، به
ساقی شدن او در دربار
پادشاه مصر:
«و دخل معه السجن فتیان قال احدهما انی ارینی اعصر خمرا... ؛ یـصـحبی السجن امآ احدکما فیسقی ربه خمرا واما الاخر
فیصلب فتاکل الطیر من راسه قضی الامر الذی فیه تستفتیان؛
ای
دوستان زندانی من! امّا یکی از شما (دو نفر،
آزاد می‌شود؛ و) ساقی
شراب برای صاحب خود خواهد شد؛ و امّا دیگری به دار آویخته می‌شود؛ و پرندگان از سر او می‌خورند! و مطلبی که درباره آن (از من) نظر خواستید، قطعی و حتمی است!»
«عصر» به معنای گرفتن از چیزی مانند:
میوه ، لباس تر و... است.
مفعول «یعصرون» ـ به
قرینه سیاق ـ محصولات
کشاورزی همانند میوه جات می‌باشد.
فراورده‌هاى نوشيدنى از انگور و خرما، نوشيدنى مطلوب و دل‌پسند:
«و من ثمرت النخیل و الاعنب تتخذون منه سکرا و رزقا حسنا...؛
و از میوه‌های درختان
نخل و انگور،
مسکرات (ناپاک) و روزی خوب و پاکیزه می‌گیرید....»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۱۰۸، برگرفته از مقاله «آب میوه».
