پشیمانی ثمود (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پشیمانی ثمودیان، در پی کشتن
ناقه صالح نتیجه بخش نبود.
کذبت ثمود المرسلین(قوم
ثمود رسولان (
خدا) را
تکذیب کردند،)
فعقروها فاصبحوا نـدمین(سرانجام بر آن (
ناقه) حمله نموده آن را «پی» کردند؛ (و
هلاک نمودند) سپس از کرده خود پشیمان شدند!)
فاخذهم العذاب...(و
عذاب الهی آنان را فرا گرفت؛ در این، آیت و نشانه‌ای است؛ ولی بیشتر آنان
مؤمن نبودند!)
عذاب سخت الهی همه معاندان و
کافران را در هم کوبید و به خاکستر مبدل ساخت، چرا که همراه
صاعقه و
زلزله و طاغیه (عذاب بسیار) بود، و هیچ کس از آنها را باقی نگذاشت.
ولی حضرت صالح و افرادی که به او
ایمان آورده بودند، نجات یافتند.
ایمان آورندگان به
حضرت صالح ـ علیه‌السّلام ـ اندک بودند، که مطابق بعضی از تواریخ، آنها چهار هزار نفر بودند، که پس از
هلاکت قوم ثمود، از دیار بلا زدة وادی القری به سوی
حضر موت یمن کوچ کردند، و در آن جا به زندگی خود ادامه دادند.
در بعضی از
روایات آمده
پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ـ در
سال نهم
هجرت، هنگامی که سپاه
اسلام را به سوی
سرزمین تبوک، برای دفع دشمن حرکت می‌داد، در مسیر راه به سرزمین قوم ثمود رسیدند، سپاهیان خواستند در همان جا برای
استراحت ، توقفی کنند، پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ـ مانع آنها شد، فرمود: «این جا سرزمین
قوم ثمود است که عذاب الهی بر آنها فرود آمده است».
با این که یک نفر
ناقه صالح را پی کرد، و چند نفر با او هم دست بودند تا شتر کشته شود، و عده‌ای نیز پس از سقوط شتر، بر آن شتر ضربه زدند، ولی چرا همه آنها از کوچک و بزرگ،
زن و
مرد ـ جز صالح و
مؤمنان ـ به هلاکت رسیدند؟ و چرا
خداوند در آیه ۱۴
سوره شمس با تعبیر «فعقروها؛ جمعی
ناقه را پی کردند.» کشتن
ناقه را به جمع نسبت داده نه به یک فرد؟!
زیرا همه آنها به این جنایت رضایت داشتند، و کسی که به جنایتی راضی باشد، در آن شرکت نموده است.
چنان که امیر مؤمنان
علی ـ علیه‌السّلام ـ در فرازی از یکی از خطبه هایش می‌فرماید: «
ناقه صالح را تنها یک نفر به هلاکت رسانید، ولی خداوند همه را مشمول عذاب ساخت، چرا که همه آنها به این امر رضایت دادند.»
روزی پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ـ به
حضرت علی ـ علیه‌السّلام ـ رو کرد و فرمود:
«یاعلی اشقی الاولین عاقر الناقة، و اشقی الآخرین من یخضب هذه من هذا؛ ای علی! شقی‌ترین و تیره بخت‌ترین فرد پیشینیان همان کسی بود که
ناقه صالح را کشت، و شقی‌ترین فرد از آیندگان کسی است که محاسنت را به
خون سرت رنگین می‌کند».
یعنی همان
ابن ملجم مرادی بدبخت‌ترین آیندگان است.
مطلب دیگر این که: گاهی
حضرت زهرا ـ علیه‌السّلام ـ یا امامان اهلبیت ـ علیهم‌السّلام ـ وقتی که سخت مظلوم واقع می‌شدند، به یاد مظلومیت حضرت صالح ـ علیه‌السّلام ـ می‌افتادند، و تقاضای
عذاب برای دشمنان می‌کردند، همان گونه که عذاب سخت الهی قوم ثمود را نابود کرد. به عنوان نمونه وقتی که پس از رحلت
رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ـ حضرت علی ـ علیه‌السّلام ـ را به اجبار از خانه بیرون کشیده و به سوی
مسجد برای بیعت می‌بردند، حضرت زهرا ـ علیهاالسّلام ـ از خانه خارج شد و فریاد زد: «پسر عمویم را رها سازید، و گرنه
سوگند به خداوندی که
محمد ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ـ را به حق مبعوث کرد، موهایم را پریشان می‌کنم، و پیراهن
رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ـ را بر سر می‌نهم، و ناله را به سوی
خدا می‌برم (و شما را نفرین می‌کنم) «فما ناقة صالح باکرم علی الله من ولدی؛ ناقة صالح در پیشگاه
خدا گرامی تر از فرزندانم نیست».
یعنی همان گونه که با کشتن ناقة صالح ـ علیه‌السّلام ـ عذاب عمومی آمد، شما نیز اگر از حد بگذرانید،
نفرین می‌کنم که عذاب عمومی بیاید، فرزندانم کمتر از ناقة صالح نیستند.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «پشیمانی ثمود».
