وَقْم (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وَقْم (به فتح واو و سکون قاف) از
واژگان نهج‌البلاغه به معنای كشيدن
افسار مرکب تا بيايستد و نيز به معنای
قهر و
ذلیل كردن و
منع كردن آيد. از این مادّه یک مورد در
نهج‌البلاغه آمده است.
وَقْمبه معنای قهر، ذلیل کردن و منع کردن می‌آید.
موردی که در
نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.
آن‌حضرت به
سردار رشید خود
شریح بن هانی نوشت، آن‌وقت كه او را
فرمانده مقدمة الجیش كرد، در رفتن به
صفّین:
«اتَّقِ اللهَ في كُلِّ صَباح وَمَساء، وَخَفْ عَلَى نَفْسِكَ الدُّنْيا الْغَرورَ، وَلا تَأْمَنْها عَلَى حال، وَاعْلَمْ أَنَّكَ إِنْ لَمْ تَرْدَعْ نَفْسَكَ عَنْ كَثِير مِمّا تُحِبُّ، مَخافَةَ مَكْروهِهِ، سَمَتْ بِكَ الاَْهْواءُ إِلَى كَثير مِنَ الضَّرَرِ فَكُنْ لِنَفْسِكَ مانِعاً رادِعاً، وَلِنَزْوَتِكَ عِنْدَ الْحَفيظَةِ واقِماً قامِعاً.»«در هر
صبح و
شام به
یاد خدا باش و از خدا بترس، از دنياى فريب‌دهنده بر خويشتن خائف باش و در هيچ حال از آن ايمن مباش، بدان اگر خويشتن را از بسيارى از چيزهايى كه دوست مى‌دارى به خاطر
ترس از ناراحتی‌هاى آن باز ندارى، هوا و هوس‌ها تو را به زيان‌هاى فراوانى خواهند رساند، بنابراين در برابر هوس‌هاى سركش مانع و رادع و به هنگام
خشم و
غضب بر
نفس خويش، شكننده و غالب باش.»
(شرح‌های نامه:
)
از این مادّه یک مورد در
نهج‌البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وقم»، ج۲، ص۱۱۵۶.
