• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وَعْی (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وَعْی (به فتح واو و سکون عین) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای حفظ است.
از این مادّه موارد زیادی در نهج‌البلاغه آمده است.



وَعْی به معنای حفظ و نگهدارى است اعمّ از آن‌که حدیث باشد یا غیر آن.


برخی از مواردی که در نهج‌البلاغه به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشند:


۲.۱ - فَوَعَى - خطبه ۷۶ (اعمال شايسته)

امیر‌المومنین علی (علیه‌السلام) پيرامون تشويق به اعمال شايسته فرمود:
«رَحِمَ اللَّهُ امْرَأً سَمِعَ حُكْماً فَوَعَى وَ دُعِيَ إِلَى رَشاد فَدَنا.»
«خدا رحمت كند كسى را كه حكمى را بشنود و در گوش و ضمیر خود نگه دارد.»

۲.۲ - وَعاها - خطبه ۱۱۴ (تقوی)

درباره تقوی فرموده:
«وَ مَعاذٌ مُنْجِحٌ دَعا إِلَیْها أَسْمَعُ داعٍ وَ وَعاها خَیْرُ واعٍ فَأَسْمَعَ دَاعیها وَ فازَ واعیها
«پناه‌گاهى است نجات دهنده، به سوى آن خواند مردم را شنواترين خواننده و فهميد و نگاه داشت آن‌را بهترين حفظ كننده، پس دعوت كننده شنوانيد و حفظ كننده نجات يافت.»

۲.۳ - يَعِيَهُ - خطبه ۱۲۸ (علم)

درباره علم خودش فرموده:
«وَ ما سِوَى ذلِكَ فَعِلْمٌ عَلَّمَهُ اللهُ نَبِيَّهُ (صلى‌الله‌عليه‌وآله) فَعَلَّمَنيهِ، وَ دَعا لي بِأَنْ يَعِيَهُ صَدْري.»
«جز (آيه ۳۴ سوره لقمان)، علمى است كه خدا به پيامبرش ياد داده، او هم به من تعليم كرد و دعا كرد كه سینه من آن‌را حفظ كند و در خود نگهدارد.»


از این مادّه مواردی متعدد در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۴۹.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۸۷۷.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۴۴۳.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۱۳۷.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۲۲.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۰۳، خطبه ۷۶.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۴۱.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۴۸.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۴۹.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۲۳۴.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۳۲.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۷۲.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۲۶۱.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۲۲.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۶۹، خطبه ۱۱۴.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۵۱.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۷۰.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۷۵.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۵، ص۹۲.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۵۸.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۵۴.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۲۹۰.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۵.    
۲۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۸۶، خطبه ۱۲۸.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷۹.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۴.    
۲۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۵۶.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۵، ص۳۶۶.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۱۳.    
۳۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۲۱۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وعی»، ج۲، ص۱۱۴۹.    






جعبه ابزار