وَبَر (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وَبَر (به فتح واو و باء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای کرک، موى
شتر و نحو آن در مقابل
پشم گوسفند است. اين لفظ سه بار در
نهج البلاغه آمده است.
وَبَر به معنای (مثل شرف) كرک، موى
شتر و نحو آن در مقابل
پشم گوسفند آمده است. «
الوبر للابل و الارانب كالصوف للغنم» خيمه و چادر را «بيت
وبر» گويند.
در رابطه با اين كه پادشاهان
ایران و
روم بنی اسرائیل را
رعیّت و
نوکر خود كردند. امام (صلوات‌الله‌علیه) فرموده است:
«كَانَتِ الاَْكَاسِرَةُ وَالْقَيَاصِرَةُ أَرْبَاباً لَهُمْ... فَتَرَكُوهُمْ عَالَةً مَسَاكِينَ إِخْوَانَ دَ بَر وَ وَبَر» «كسرى‌ها و قيصرها ارباب آنها شدند، و آنها را
فقیر و
مسکین و رعيت خود كردند.» «دبره» (مثل طلبه) زخم پشت حيوان و جمع آن دبر (مثل شرف) است، «
وبر» موى شتر مى‌باشد، (برادران زخم‌هاى حيوان و برادران موى شتر) يعنى كسانی كه كارشان با آنهاست و آن كنايه از رعيّت و زير دست بودن است.
درباره
ظلم بنی امیه فرموده:
«وَاللَّهِ لَا يَزَالُونَ حَتَّى لَا يَدَعُوا لِلَّهِ مُحَرَّماً إلَّااسْتَحَلُّوهُ، وَ لَا عَقْداً إِلَّا حَلُّوهُ، وَ حَتَّى لَا يَبْقَى بَيْتُ مَدَرٍ وَ لَا وَبَرٍ إِلَّا دَخَلَهُ ظُلْمُهُمْ» «به
خدا سوگند! آنها هم‌چنان به
ستم پردازند تا آن‌جا كه حرامى باقى نگذارند و همه را
حلال شمرند، و تمام پيمان‌هاى الهى را بشكنند! حتّى خانه و خيمه‌اى باقى نماند مگر آن‌كه ستمشان در آن‌جا راه يابد...»
«بيت مدر» يعنى خانه‌ای كه از گل و خشت ساخته شده و «بيت
وبر» يعنى چادر و خيمه، اين تعبير در
خطبه ۱۵۸ نيز آمده است.
اين لفظ سه بار در «
نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وبر»، ج۲، ص۱۱۱۶.
