• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

هارون (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





هارون: (هَارُونَ أَخِي)
هارون: (من اعلام القرآن) بنا به گفته بعضى از مفسران، «هارون» برادر بزرگتر موسی (علیه‌السلام) بود.
سه سال با او فاصله داشت، قامتى بلند و رسا و زبانى گويا و درک عالى داشت.
سه سال قبل از وفات موسى، دنیا را ترک گفت.



به موردی از کاربرد هارون در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - هارون (آیه ۳۰ سوره طه)

(هَارُونَ أَخِي)
(برادرم هارون را.)

۱.۱.۱ - هارون در المیزان و مجمع‌ البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید:موسی (علیه‌السلام) از پروردگارش درخواست مى‌كند كه از خاندانش وزيرى برايش قرار دهد، آن گاه آن را بيان نموده مى‌گويد: منظورم از او هارون برادرم مى‌باشد و اگر درخواست وزير كرد، بدين جهت بود كه امر رسالت امرى است كثير الاطراف و اطراف و جوانبش از هم دور، و او به تنهايى نمى‌تواند به همه جوانب دور از هم آن برسد، ناگزير وزيرى لازم دارد كه در امر رسالت با او شركت جسته، بعضى از جوانب آن را اداره كند و بار او سبک شود و در آنچه او مى‌كند وزيرش مؤيدش باشد، اين است معناى آیه بعدى كه به منزله تفسير وزير قرار دادن است.

۱.۲ - هارون (آیه ۴۵ سوره مؤمنون)

(ثُمَّ أَرْسَلْنَا مُوسَى وَ أَخَاهُ هَارُونَ بِآيَاتِنَا وَ سُلْطَانٍ مُّبِينٍ)
(سپس موسى و برادرش هارون را با آيات خود و دليلى روشن فرستاديم.)

۱.۱.۱ - هارون در المیزان و مجمع‌ البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: مقصود از اين آيات همان عصاويد بيضاء، و ساير معجزاتى است كه موسى به فرعون و قومش نشان داد. و مقصود از سلطان مبين حجت‌هاى واضح است. و اينكه‌ بعضى‌ از مفسرين آن را به معجزه عصا تفسير كرده‌اند صحيح نيست.

۱.۳ - هارون (آیه ۴۸ سوره انبياء)

(وَ لَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى وَ هَارُونَ الْفُرْقَانَ وَ ضِيَاء وَ ذِكْرًا لِّلْمُتَّقِينَ)
(ما به موسى و هارون، وسيله جدا كردن حق از باطل و نور و آنچه مايه يادآورى براى پرهيزگاران است، داديم.)

۱.۱.۱ - هارون در المیزان و مجمع‌ البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: اين آيه به وجهى تفصيل اجمالى است كه در آيه‌ (وَ ما أَرْسَلْنا قَبْلَكَ إِلَّا رِجالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ ...)، گذشت كه آنچه را به ايشان وحی فرستاده بيان مى‌كند كه آن عبارت بوده از معارف و شرايع و اينكه با قضاء به قسط خود و هلاک ساختن دشمنان تاييدشان فرموده است. و آيه بعدى شاهد بر اين است كه مراد از فرقان و ضياء و ذكر، تورات است كه خداوند آن را به موسى و برادرش هارون كه شريک در نبوت وى بود داد و كلمه فرقان مانند كلمه فرق مصدر است، چيزى كه هست فرقان بليغ‌تر از فرق است. راغب مى‌گويد بعضى گفته‌اند فرقان اسم است نه مصدر و اگر تورات را فرقان خوانده يا براى اين است كه تورات فرق گذارنده ميان حق و باطل است و يا بدين جهت است كه وسيله فرق ميان حق و باطل در اعمال و اعتقادات است.

۱.۴ - هارون (آیه ۵۳ سوره مريم)

(وَ وَهَبْنَا لَهُ مِن رَّحْمَتِنَا أَخَاهُ هَارُونَ نَبِيًّا)
(و ما از رحمت خود، برادرش هارون را- كه پيامبر بود- به او بخشيديم.)

۱.۱.۱ - هارون در المیزان و مجمع‌ البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: اين آيه اشاره است به اجابت دعايى كه موسى (علیه‌السلام) در اولين بار كه در طور به او وحى شد.

۱.۴.۲ - هارون در تفسیر نمونه

او از پيامبران مرسل بود، چنان‌كه در آيه ۴۵ سوره مؤمنون مى‌خوانيم:
(ثُمَّ أَرْسَلْنٰا مُوسىٰ وَ أَخٰاهُ هٰارُونَ بِآيٰاتِنٰا وَ سُلْطٰانٍ مُبِينٍ‌)
«سپس موسى و برادرش هارون را با آيات خود و دليل روشن فرستاديم.»
«هارون» داراى نور و روشنايى باطنى و وسيله تشخيص حق از باطل بود:
(وَ لَقَدْ آتَيْنٰا مُوسىٰ وَ هٰارُونَ اَلْفُرْقٰانَ وَ ضِيٰاءً وَ ذِكْراً لِلْمُتَّقِينَ‌)
«ما به موسى و هارون «فرقان» (وسيله جدا كردن حق از باطل) و نور و آنچه مايه يادآورى پرهيزگاران است داديم»
بالاخره او پيامبرى بود كه خداوند از باب رحمتش به موسى بخشيد:
(وَ وَهَبْنٰا لَهُ مِنْ رَحْمَتِنٰا أَخٰاهُ هٰارُونَ نَبِيًّا)
او دوش‌به‌دوش برادرش موسى (علیه‌السلام) در انجام اين رسالت سنگين، تلاش مى‌كرد.
اگرچه موسى (علیه‌السلام) در آن شب تاريک، در آن وادى مقدس كه اين تقاضا را از خدا به هنگام دريافت رسالت مى‌كند بيش از ده سال از وطن خود دور مانده بود، ولى قاعدة ارتباطش به‌طور كامل از برادرش در اين مدت قطع نشده بود كه با اين صراحت و روشنى از او سخن مى‌گويد و از درگاه خدا تقاضاى شركت او را در اين برنامه بزرگ مى‌كند.
موسى با تعيين هارون به وزارت و معاونت خويش به پروردگار عرض مى‌كند «خداوندا پشتم را با او محكم كن» و براى تكميل اين مقصد، مى‌گويد: «او را در كار من شريک گردان» هم شريک در مقام رسالت باشد و هم در پياده كردن اين برنامه بزرگ، و او درهرحال در تمام برنامه‌ها پيرو موسى (علیه‌السلام) بود و موسى امام و پيشواى او.


۱. طه/سوره۲۰، آیه۳۰.    
۲. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۴۵.    
۳. انبیاء/سوره۲۱، آیه۴۸.    
۴. مریم/سوره۱۹، آیه۵۳.    
۵. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، دار القلم، ص۸۴۰.    
۶. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۶، ص۳۲۸.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۶.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۲۲.    
۹. طه/سوره۲۰، آیه۳۰.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۳۱۳.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۲۰۳.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۴۶.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۲۲.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۶.    
۱۵. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۴۵.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۳۴۵.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۴۵.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۳۴.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۵۳.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۷۲.    
۲۱. انبیاء/سوره۲۱، آیه۴۸.    
۲۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۳۲۶.    
۲۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۴۱۷.    
۲۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۲۹۵.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۳۱.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۸۱.    
۲۷. مریم/سوره۱۹، آیه۵۳.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۳۰۹.    
۲۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۸۳.    
۳۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۶۳.    
۳۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۱۷۸.    
۳۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۸۰۰.    
۳۳. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۴۵.    
۳۴. انبیاء/سوره۲۱، آیه۴۸.    
۳۵. مریم/سوره۱۹، آیه۵۳.    
۳۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌، ط-دار الکتب الاسلامیه‌، ج۱۳، ص۱۸۸.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «هارون»، ج۴، ص۵۸۶.    






جعبه ابزار