نِحْلَه (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نِحْلَه (به کسر نون، سکون حاء و فتح لام) از
واژگان قرآن کریم به معنای عطیّه است.
نِحْلَه به معنای عطیّه است.
در
مجمع گوید: نحله عطیّهای است که در مقابل
ثمن و
عوض نباشد،
راغب نیز نظیر آن را گفته است.
راغب معنای اصلی
نحل را
زنبور عسل گرفته و گوید: به نظر من مهریّه را از آن جهت نحله گویند که عطیّه مرد مثل عطیّه زنبور عسل عوض مالی ندارد و گوید: میشود عطیّه را معنای اصلی قرارداد در این صورت زنبور را از آن جهت نحل گویند که کارش عطیّهایست نسبت به مردم.
(به اختصار) در مجمع وجه دوّم را اختیار فرموده و گوید: زنبور را نحل گویند که
خداوند به وسیله او عسل را به مردم عطا کرده است.
به موردی از
نِحْلَه که در قرآن به کار رفته است، اشاره میشود:
(وَ آتُوا النِّساءَ صَدُقاتِهِنَ نِحْلَةً) (و مهر زنان را به طور كامل به عنوان يک بدهى يا
هدیه، به آنان بپردازيد)
مراد از «
(صَدُقة)» (بفتح صاد و ضمّ دال)
مهریّه زنان است.
گویی علّت این تسمیه آن است که اعطاء آن دلیل صدق الفت و
عشق مرد به
زن است و اطلاق نحله از آن است که مهریّه فقط عطیّه و بخششی است از مرد و با این دو لفظ
قرآن کریم موقعیّت مهر را در
اسلام بیان کرده که چون موقعیّت زن موقعیّت عشق و موقعیّت مرد موقعیّت تمنّا و خواهش از زن است لذا مهریّهای به او میدهد که فقط عطیّه و شاهد صدق توجّه مرد به زن است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «نحله»، ج۷، ص۳۶.