نَبَأ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

نَبَأ (به فتح نون و باء) از واژگان قرآن کریم به معنای خبری که دارای فائده بزرگ و مفید علم یا ظنّ است.
مشتقات نَبَأ که در آیات قرآن آمده عبارتند از:

---

نَبَأ (بر وزن فرس) خبری که دارای فائده بزرگ و مفید علم یا ظنّ است.
به خبر نباء نگویند مگر آن‌که این سه امر را داشته باشد و خبری که آن را نباء گویند حقّش آن است که از کذب عاری باشد مثل خبر متواتر، خبر خدا و رسول.
در اقرب الموارد آن را مطلق خبر گفته و از کلیّات ابوالبقاء نقل می‌کند که: نباء و انباء در قرآن به کار نرفته مگر در چیزهایی که دارای اهمیّت و شان عظیم‌اند.
در صحاح و قاموس و مصباح مثل اقرب الموارد مطلق خبر گفته‌اند.
در مجمع البیان فرموده: انباء و اعلام و اخبار به یک معنی‌اند و نباء به معنی خبر است.
به نظر نگارنده: در همه و یا اکثر آیات قرآن قول راغب و ابو البقاء جاری است گر چه «خبر» نیز گاهی حائز همان اهمیّت است. مثل: (یَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ‌ اَخْبارَها) (در آن روز زمين تمام خبرهايش را بازگو مى‌كند)

---

به مواردی از نَبَأ که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - نَبَأ (آیه ۲۷ سوره مائده)

(وَ اتْلُ عَلَیْهِمْ‌ نَبَاَ ابْنَیْ آدَمَ بِالْحَقِّ اِذْ قَرَّبا قُرْباناً)
(و داستان دو فرزند آدم را به درستى بر آن‌ها بخوان: هنگامى كه هر كدام، كارى براى تقرّب انجام دادند)

۲.۲ - اَنْباءِ (آیه ۴۹ سوره هود)

(تِلْکَ مِنْ‌ اَنْباءِ الْغَیْبِ نُوحِیها اِلَیْکَ‌)
(اين‌ها از اخبار غيبى است كه به تو وحی مى‌كنيم)

۲.۳ - اَنْبَاَکَ‌ (آیه ۳ سوره تحریم)

(قالَتْ مَنْ‌ اَنْبَاَکَ‌ هذا قالَ‌ نَبَّاَنِیَ‌ الْعَلِیمُ الْخَبِیرُ)
(گفت: چه كسى تو را از اين راز آگاه ساخت؟! فرمود: خداوند دانا و آگاه مرا با خبر ساخت!)

۲.۴ - یَسْتَنْبِئُونَکَ‌ (آیه ۵۳ سوره یونس)

(وَ یَسْتَنْبِئُونَکَ‌ اَ حَقٌّ هُوَ قُلْ اِی وَ رَبِّی اِنَّهُ لَحَقٌ‌)
«از تو می‌پرسند که آیا قرآن حقّ است؟ بگو آری به پروردگارم سوگند که آن حقّ است.»

---