• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نور (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


از عناوین و موضوعات مطرح شده در آیات قرآن، نور است.


نور، روشنايى، تابندگى، جلاء، رونق‌
[۱] لغت نامه دهخدا، ج ۵، ص ۲۲۸۲۰، «نور».
، كيفيتى كه خود ذاتاً ظهور داشته و جز خود را ظاهر كند.
[۲] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۵، ص ۲۴۰، «نور».    
نور از صفات خدا است‌
[۳] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۵، ص ۲۴۰، «نور».    
و در علوم و اصطلاحات مختلف، داراى تعريف خاصّى است، چنانكه تعريف نور در فيزيك غير از تعريف آن در عرفان است.
[۴] فرهنگ مصطحات عرفان، ص ۴۰۴.
[۵] فرهنگ‌ اصطلاحات علمى، ص ۵۷۴.
نور دو گونه است: نور دنيايى و نور آخرتى. نور دنيايى بر دو قسم است: ۱. نور معقول، كه به چشم دل و بصیرت ديده مى‌شود و آن نورى است كه از اوامر الهى مانند نور عقل منتشر مى‌گردد؛ ۲. نور محسوس، كه با چشم ظاهر از اجسام نورانى مانند خورشید، ماه، ستارگان و ساير اشياى نورانى ساطع مى‌گردد.
در اين عنوان نور با همه معانى آن مراد است و آیاتی معرفی می‌شوند که در آن‌ها از واژه‌هاى «نور»، «ضياء»، «سراج»، «اسفار» و «طلوع» استفاده شده است.

به اعتقاد امام‌ خمینی الفاظ برای مفاهیم عام و روح معنا وضع شده‌اند و واضع الفاظ اگرچه در زمان وضع، معانی مجرد و روح معنا را در نظر نداشته است، آنچه الفاظ برای آن وضع شده‌اند، معنایی مجرد است که مقید به مصداق معینی نیست. اگرچه ممکن است واضع گمان کند مفهوم منحصر در مصداقی است، این گمان او لفظ را مقید به آن وضع نمی‌کند و ازاین‌جهت معانی دیگر و حقایق طولی آن نیز بر لفظ منطبق است.
[۶] خمینی، روح‌الله، آداب الصلاة، ص۲۴۸-۲۵۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
[۷] خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۲، ص۱۳۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    
به اعتقاد ایشان مفاهیم و معانی دارای درجات تشکیکی‌اند و مراتب ظاهری و بطونی یک شیء را در بر می‌گیرند و هر معنایی که به افق اطلاق نزدیک‌تر باشد و از قیود و شوائب خالی‌تر باشد، به حقیقت نزدیک‌تر است، مانند لفظ نور که به‌کارگیری آن در هر چه که جهت ظهور و اظهار آن بیشتر باشد و از امتزاج به ظلمت کمتر برخوردار باشد، کاربرد نور در آن به حقیقت نزدیک‌تر است تا برسد به نورالانوار که نوری بدون ظلمت است.
[۸] خمینی، روح‌الله، آداب الصلاة، ص۲۴۹-۲۵۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
طبق این بیان روح معنا در تمام مصادیق طولی یک لفظ در نشئه‌های مختلف، مشترک معنوی است و به کارگیری این لفظ از مصادیق متعدد، استعمال لفظ در اکثر از معنا نخواهد بود تا بر آن اشکالی صورت گیرد.
[۹] خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۵، ص۶۵۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.
به اعتقاد امام‌ خمینی واضع در وضع لفظ نور همین نور حسی را در نظر داشته است، ولی آنچه نور برای آن وضع شده است، جهت نوری آن بوده‌ است، نه جهت حسی و همراه شدن آن با ظلمت که در انوار حسی است؛ بنابراین جهت ظلمت هرگز دخیل در موضوع له نیست، و نور برای چیزی وضع شده که خود ظاهر و مظهر اشیاء دیگر است ازاین‌جهت کاربرد آن در انوار غیبی و جبروتی و نورالانوار حقیقت است و واضع اگرچه خود از این انوار اطلاعی نداشته باشد، به‌ جهت اینکه در وضع تقییدی وجود ندارد، دیگران می‌توانند نور را بر انوار دیگر نیز منطبق کنند و لفظ را توسعه دهند.
[۱۰] خمینی، روح‌الله، آداب الصلاة، ص۲۴۹-۲۵۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    


آثار نور (قرآن)، ارزش نور (قرآن)، استفاده از نور (قرآن)، افاضه نور (قرآن)، انحراف از نور (قرآن)، انعکاس نور (قرآن)، ایمان به نور (قرآن)، تابش نور (قرآن)، تشبیه به نور (قرآن)، تمثیل به نور (قرآن)، خروج از نور (قرآن)، خلقت نور (قرآن)، خیره‌کنندگی نور (قرآن)، داخل شدن در نور (قرآن)، درخواست نور (قرآن)، دوام نور (قرآن)، قسم به نور (قرآن)، کسب نور (قرآن)، محرومان از نور (قرآن)، محرومیت از نور (قرآن)، مصادیق نور (قرآن)، منابع نور (قرآن)، منشأ نور (قرآن)، نعمت نور (قرآن)، نقش نور (قرآن)، نور آتش (قرآن)، نور آسمان‌ها (قرآن)، نور اسلام (قرآن)، نور انجیل (قرآن)، نور برق (قرآن)، نور بهشت (قرآن)، نور تورات (قرآن)، نور حکمت (قرآن)، نور خدا (قرآن)، نور در بهشت (قرآن)، نور در قیامت (قرآن)، نور زمین (قرآن)، نور ستارگان (قرآن)، نور صاعقه (قرآن)، نور صدیقان (قرآن)، نور علم (قرآن)، نور قرآن (قرآن)، نور گواهان (قرآن)، نور ماه (قرآن)، نور مؤمنان (قرآن)، نور و ظلمت (قرآن)، هدایت به نور (قرآن).

۱. ↑ لغت نامه دهخدا، ج ۵، ص ۲۲۸۲۰، «نور».
۲. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۵، ص ۲۴۰، «نور».    
۳. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۵، ص ۲۴۰، «نور».    
۴. ↑ فرهنگ مصطحات عرفان، ص ۴۰۴.
۵. ↑ فرهنگ‌ اصطلاحات علمى، ص ۵۷۴.
۶. ↑ خمینی، روح‌الله، آداب الصلاة، ص۲۴۸-۲۵۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۷. ↑ خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۲، ص۱۳۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    
۸. ↑ خمینی، روح‌الله، آداب الصلاة، ص۲۴۹-۲۵۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۹. ↑ خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۵، ص۶۵۹، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.
۱۰. ↑ خمینی، روح‌الله، آداب الصلاة، ص۲۴۹-۲۵۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    


• مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۵۳۲، برگرفته از مقاله «نور».    
• دانشنامه امام خمینی    ، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    ، ۱۴۰۰ شمسی.


رده‌های این صفحه : دیدگاه های تفسیری امام خمینی | موضوعات قرآنی | نور
جعبه ابزار