• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نزول (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نُزول‌ (به ضم نون) از واژگان قرآن کریم به معنای فرود آمدن است.
مشتقات نُزول‌ که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
اَنْزَلْتُمُوهُ‌ (به فتح الف، زاء و سکون نون) به معنای فرود آوردید،
اَنْزِلْ‌ (به فتح الف، سکون نون و کسر زاء) به معنای فرود آور،
اَنْزَلْنَا (به فتح الف، سکون نون و فتح زاء) به معنای آفریدیم،
اَنْزَلَ‌ (به فتح الف، سکون نون و فتح زاء) به معنای آفرید،نازل کرد،
ما نُنَزِّلُهُ‌ (به ضم نون، فتح نون و تشدید زاء) به معنای نازل نمی‌کنیم است.


نُزول به معنای فرود آمدن است.
اصل نزول به معنی فرود آمدن است چنان‌که در مفردات و مصباح و اقرب گفته است.
عبارت راغب چنین است: «النُّزُولُ‌ فی الاصل: هو انحطاط من علوّ.»


به مواردی از نُزول که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - اَنْزَلْتُمُوهُ‌ (آیه ۶۹ سوره واقعه)

(اَ اَنْتُمْ‌ اَنْزَلْتُمُوهُ‌ مِنَ الْمُزْنِ اَمْ نَحْنُ‌ الْمُنْزِلُونَ‌)
«آیا شما آن را از ابر فرود آورده‌اید یا ما فرود آورندگانیم؟»
درباره باران آمده است.


۲.۲ - اَنْزِلْ‌ (آیه ۱۱۴ سوره مائده)

(رَبَّنا اَنْزِلْ‌ عَلَیْنا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ.)
«خدایا به ما از آسمان مائده‌ای فرود آور»


۲.۳ - اَنْزَلْنَا (آیه ۲۵ سوره حدید)

(وَ اَنْزَلْنَا الْحَدِیدَ فِیهِ بَاْسٌ شَدِیدٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ‌)
(آهن را آفريديم كه در آن نيروى شديد و منافعى براى مردم است)


۲.۴ - اَنْزَلَ‌ (آیه ۶ سوره زمر)

(وَ اَنْزَلَ‌ لَکُمْ مِنَ الْاَنْعامِ ثَمانِیَةَ اَزْواجٍ)
(و براى شما هشت زوج از چهارپايان آفريد.)


۲.۵ - اَنْزَلْنا (آیه ۲۶ سوره اعراف)

(یا بَنِی آدَمَ قَدْ اَنْزَلْنا عَلَیْکُمْ لِباساً یُوارِی سَوْآتِکُمْ..)
(اى فرزندان آدم! لباسى براى شما آفريديم كه اندام شما را مى‌پوشاند.)


۲.۶ - اَنْزَلَ‌ (آیه ۱۰ سوره طلاق)

(قَدْ اَنْزَلَ‌ اللَّهُ اِلَیْکُمْ ذِکْراً - رَسُولًا یَتْلُوا عَلَیْکُمْ آیاتِ اللَّهِ.)
(به یقین خداوند چيزى كه مايه تذكر است بر شما نازل كرده- پيامبرى به سوى شما فرستاده كه آيات روشن خدا را بر شما تلاوت مى‌كند.)


۲.۷ - ما نُنَزِّلُهُ‌ (آیه ۲۱ سوره حجر)

(وَ اِنْ مِنْ شَیْ‌ءٍ اِلَّا عِنْدَنا خَزائِنُهُ وَ ما نُنَزِّلُهُ‌ اِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ‌)
(و هيچ چيز نيست، مگر آن‌كه خزاين آن نزد ماست؛ ولى ما جز به اندازه معيّنى آن را نازل نمى‌كنيم.)
می‌دانیم که آهن در سنگ‌هااست، انعام ثمانیه در زمین‌اند، لباس از زمین‌ تهیّه می‌شود و رسول در عالم ما است پس علت آمدن «انزال» در این‌ها چیست: به نظر می‌آید که جواب همه این‌ها آیه ۲۱ حجر در باشد در این آیه به هر چیز انزال اطلاق شده و چون تدبیر همه از جانب خداوند است اطلاق انزال بر همه صحیح می‌باشد.
می‌شود گفت: ذرّات آهن در اشعّه کیهانی و گازهای هوا و غیره است و از آسمان به زمین می‌بارد، می‌شود گفت: نطفه حیوانات از هوا می‌بارد همان‌طور که میکروب‌ها بر گوشت‌ها و پنیرها می‌بارد و مخمّرها بر آب انگور می‌بارند، بعضی‌ها «رَسُولًا» را جبرئیل گفته‌اند ولی جمله‌ (یَتْلُوا عَلَیْکُمْ آیاتِ اللَّهِ‌) آن را ردّ می‌کند.



۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۴۴.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۹۹.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۴۸۲.    
۴. قیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، ج۱، ص۳۰۹.    
۵. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۹۹.    
۶. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۳۸۵.    
۷. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۹۹.    
۸. واقعه/سوره۵۶، آیه۶۹.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۱۷۲.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۳۸.    
۱۱. مائده/سوره۵، آیه۱۱۴.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۶، ص۳۳۸.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۶، ص۲۳۵.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۷، ص۲۳۶.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۴۰۹.    
۱۶. حدید/سوره۵۷، آیه۲۵.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۴۱.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۳۰۲.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۱۷۲.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۲۴۲.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۶۳.    
۲۲. زمر/سوره۳۹، آیه۶.    
۲۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۵۹.    
۲۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۳۶۲-۳۶۳.    
۲۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۲۳۸.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۱۴۵.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۶۳-۳۶۴.    
۲۸. اعراف/سوره۷، آیه۲۶.    
۲۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۵۳.    
۳۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۸، ص۸۴.    
۳۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۶۸.    
۳۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۷۶.    
۳۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۶۳۱.    
۳۴. طلاق/سوره۶۵، آیه۱۰.    
۳۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۵۹.    
۳۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۵۴۴.    
۳۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۲۴.    
۳۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۱۱۴.    
۳۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۴۶۵.    
۴۰. حجر/سوره۱۵، آیه۲۱.    
۴۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۶۳.    
۴۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۲۰۵.    
۴۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۱۴۰.    
۴۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۷۸-۱۷۹.    
۴۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۱۳.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «نزول»، ج۷، ص۴۴.    






جعبه ابزار