مُرْسا (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُرْسا:(أَيَّانَ مُرْساها) «مُرْسا» به معناى
مصدر ميمى، هم اسم زمان و مكان، و هم به معناى اسم مفعول آمده است، از مادّه «
ارساء»؛ در اين‌جا معناى
مصدرى دارد و به معناى وقوع و ثبوت و پا بر جا شدن است.
اين تعبير در مورد پهلو گرفتن كشتى، و همچنين حالت ثبات كوه‌ها در روى زمين نيز آمده است، مانند:
(وَ قالَ ارْكَبُوا فِيها بِسْمِ اللَّهِ مَجْراها وَ مُرْساها) و جمله
(أَيَّانَ مُرْساها) مفهومش اين است: در چه زمانى
قیامت وقوع پيدا مى‌كند و ثابت مى‌شود؟
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با مُرْسا:
(يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ رَبِّي لاَ يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلاَّ هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَ الأَرْضِ لاَ تَأْتِيكُمْ إِلاَّ بَغْتَةً يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللّهِ وَ لَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ) (از تو درباره زمان
رستاخیز سؤال مى‌كنند، كى فرا مى‌رسد؟ بگو: «علمش فقط نزد
پروردگار من است؛ و جز او نمى‌تواند وقت آن را آشكار سازد؛ و آن، حتّى در آسمان‌ها و زمين، سنگين و بسيار پر اهميّت است؛ و جز به طور ناگهانى، به سراغ شما نمى‌آيد.» باز از تو سؤال مى‌كنند، چنان كه گويى تو از زمان وقوع آن باخبرى. بگو: «عِلمش تنها نزد خداست؛ ولى بيشتر مردم نمى‌دانند.»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: مرسى اسم زمان و مكان و
مصدر ميمى از ارسيت الشي‌ء است كه به معناى اثبات كردم آن را است، و معناى آيه اين است كه: از تو مى‌پرسند وقوع و ثبوت قيامت چه وقت است ، و كلمه يجليها از تجليه و به معناى كشف و اظهار است، و وقتى گفته مى‌شود جلاه فانجلى معنايش اين است كه پرده از روى آن چيز برداشت و آن چيز هويدا گشت.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَ قَالَ ارْكَبُواْ فِيهَا بِسْمِ اللّهِ مَجْرَاهَا وَ مُرْسَاهَا إِنَّ رَبِّي لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ) (او گفت: «بر آن كشتى سوار شويد به نام
خدا؛ در هنگام حركت آن و توقفش، كه پروردگارم آمرزنده و مهربان است.»)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: مجراها - به ضمه ميم- خوانده- و آن را
مصدر ميمى از باب افعال- و به معناى اجراء و سوق دادن و به پيش راندن كشتى گرفته‌اند و از كلمه مرسا
مصدر ميمى- از باب افعال- و به معناى ارساء و مرادف آن است، و ارساء به معناى متوقف كردن و ثابت نگه داشتن كشتى است.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا) (و از تو درباره قيامت مى‌پرسند كه در چه زمانى واقع مى‌شود؟)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه مرسى
مصدر ميمى است، و به معناى اثبات و برقرار كردن است، و جمله
(ايان مرسيها) بيانى است براى كلمه
(يسئلونك)، و مى‌فهماند سؤال منكرين قيامت و مسخره‌كنندگان قيامت اين بود كه چه زمانى اثبات و برقرار مى‌شود، و خلاصه چه زمانى قيامت به پا مى‌شود.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «مُرْسا»، ص۵۱۹.
