حاج شیخ محمّداسماعیل نجفی فرزند حاج شیخ محمّدباقر مسجدشاهی نجفی، عالم فاضل فقیهمجتهد، در نیمه شب ۲۷ رمضان المبارک سال ۱۲۸۸ق دراصفهان متولّد شد، و پس از تحصیلات مقدّمات علوم به عتبات عالیات مهاجرت نمود، و نزد مراجع عالی‌قدر و مجتهدین و مدرّسین آن دیار، همچون حاج میرزا حبیب‌اللّه رشتی، حاج میرزا حسین خلیلی تهرانی، آخوند خراسانی، شیخ عبدالهدی شلیله، تحصیل کرد، و از آقاابوالحسن اصفهانی و حاج میرزا حسین نوریاجازه دریافت نمود. سپس به تدریس پرداخت، و پس از چندی به اصفهان بازگشت، و عزلت و انزوا برگزید، و تنها به اقامه نماز جماعتدر مسجد شاه (مسجد امام فعلی) در ظهرها قناعت نمود. سرانجام، صاحب عنوان درشب ۸ ذی‌الحجّه الحرام سال ۱۳۷۰ق در اصفهان وفات یافت، و جنازه به عتبات عالیات منتقل، و در یکی از حجرات صحن حضرت ابوالفضل العبّاس (علیه‌السّلام) مدفون گردید. یداللّه برخوردار، متخلّص به تائب، تاریخ وفاتش را چنین سروده است: به تاریخ وفاتش تائب بی دل چنین گفتا: «شد اسماعیل وارد در جنان از مهر یزدانی»
کتب و رسائل زیر از تالیفات حاج شیخ اسماعیل نجفی است، و هیچ کدام به طبع نرسیده است: ۱. رساله دراستصحاب؛ ۲. رساله دراصول، تا پایان بحث عموم و خصوص؛ ۳. رساله درتعادل و تراجیح؛ ۴. رساله دراصل برائت؛ ۵. رساله درعدالت، مختصر؛ ۶. حواشی بر رجال علاّمه (خلاصه علاّمه)، غیر مدوّن؛ ۷. حواشی بر کفایه الاصول، مختصر؛ ۸. مجموعه‌ای کشکول مانند، حاوی مطالب متفرّقه.
[۱]مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۲۶۸.
