لَومَةَ لائِم (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَومَةَ لائِم:(وَ لا يَخافونَ لَوْمَةَ لآئِمٍ) « لَومَةَ لائِم» واژه «
لومة» به معناى «ملامت كردن» و «لائم»
اسم فاعل به معنى «ملامت‌كننده» است.
آیه مورد بحث به صفات حاميان
دین و كسانى كه در انجام اين
رسالت بزرگ گام برمى‌دارند، مى‌پردازد و امتيازات آن‌ها را چنين مى‌شمارد:
• آن‌ها به خدا
عشق مى‌ورزند و جز به خشنودى او نمى‌انديشند، هم خدا آن‌ها را دوست دارد و هم آن‌ها خدا را دوست دارند.
• در برابر مؤمنان خاضع و مهربان‌اند.
• و در برابر دشمنان سرسخت و خشن‌اند.
•
جهاد در راه خدا به‌طور مستمر از برنامه‌هاى آن‌هاست.
به موردی از کاربرد «
لَومَةَ لائِم» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(يا أَيُّها الَّذينَ آمَنواْ مَن يَرْتَدَّ مِنكُمْ عَن دينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَ يُحِبّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرينَ يُجاهِدونَ في سَبيلِ اللّهِ وَ لا يَخافونَ لَوْمَةَ لآئِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللّهِ يُؤْتيهِ مَن يَشاءُ وَ اللّهُ واسِعٌ عَليمٌ) «اى كسانى كه
ایمان آورده‌ايد! هر كس از شما، از آيين‌خود بازگردد، (به خدا زيانى نمى‌رساند؛
خداوند گروهى را مى‌آورد كه آن‌ها را دوست دارد و آنان (نيز) او را دوست دارند؛ در برابر مؤمنان متواضع، و در برابر كافران سرسخت و نيرومندند؛ در راه خدا
جهاد مى‌كنند، و از سرزنش هيچ ملامت‌گرى هراسى ندارند. اين،
فضل خداست كه آن را به هر كس بخواهد وشايسته ببيند مى‌دهد؛ و فضل و
احسان خداوند، گسترده و او به همه چيز داناست.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
جمله:
(لا يَخافونَ لَوْمَةَ لائِمٍ)، ظاهر اين است كه متعلق به همه جمله‌هاى قبلى باشد، نه تنها به جمله آخرى (هر چند كه در چنين مواردى جمله آخرى
قدر متيقن است) براى اين‌كه
نصرت دین با جهاد در راه خدا همان‌طور كه ملامت ملامت گران با آن مزاحم است و ملامت گران ياوران دين را از
هدر رفتن اموال و اتلاف نفوس و تحمل شدائد و ناملايمات مى‌ترسانند، همچنين با تذلل براى مؤمنين و تعزز براى كافران مزاحم است.
ملامت گران مزاحم اين كار نيز هستند براى اين‌كه از زخارف
دنیا و وسائل
شهوت و متاع‌هاى زندگى چيزهايى دارند كه مؤمنين ندارند و ملامت گران افراد مورد بحث را ملامت مى‌كنند كه آيا با فلان و فلان مرد تهى
دست تواضع دارى و در باره فلان و فلان ثروت‌مند و مستكبر تعزز و
تکبر مى‌كنى؟ پس ملامت ملامت گران هم مانع جهاد در راه خدا است و هم از تذلل براى مؤمنين و تعزز بر كافران جلوگير است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «لومة لائم»، ج۴، ص ۲۲۵.
