• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قاعده لادیَةَ لِمَن قَتَلَهُ الحَدّ

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: دیه، حد، قتل.


قاعدۀ لادیَةَ لِمَن قَتَلَهُ الحَدّ از قواعد فقهی به معنای کسی که به سبب اجرای حدّ کشته شود، دیه‌ای برای او نیست.
قاعدۀ یاد شده بر گرفته از روایتی به نقل از امام صادق (علیه‌السّلام) است که «مَن قَتَلَهُ الحَدُّ فَلادیَةَ لَهُ‌» «کسی که به سبب اجرای حد کشته شده است دیه ندارد».
از آن در باب حدود سخن گفته‌اند.



این حکم در حدود الهی، همچون حدّ زنا محلّ اتفاق است. همچنین به قول مشهور در حدودی که حق الناس است، از قبیل حدّ قذف، لیکن برخی در این‌گونه حدود، دیه را بر بیت المال لازم دانسته‌اند.
به تصریح برخی، قاعده، تعزیر را نیز دربر می‌گیرد.
قاعده در فرض خطا در اجرای حدّ جاری نمی‌شود و در صورت خطای حاکم در حکم، دیۀ مقتول از بیت المال پرداخت می‌گردد.


بر حجّیت و اعتبار قاعدۀ یاد شده به روایات، از جمله روایت اشاره شده «مَن قَتَلَهُ الحَدُّ فَلادیَةَ لَهُ‌» و نیز اصل برائت و قاعده احسان استناد کرده‌اند.


۱. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۲۹، ص۶۳.    
۲. شهید ثانی، مسالک الافهام، ج۱۴، ص۴۷۲.    
۳. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۱، ص۴۷۰-۴۷۱.    
۴. شیخ طوسی، الاستبصار، ج۴، ص۲۷۹.    
۵. شیخ مفید، المقنعه، ص۷۴۳.    
۶. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۲۹، ص۶۳.    
۷. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۱، ص۴۷۱.    
۸. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۱، ص۴۷۰-۴۷۱.    
۹. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۲۹، ص۶۳.    
۱۰. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۴۱، ص۴۷۰.    
۱۱. سبزواری، سیدعبدالاعلی، مهذب الاحکام، ج۲۷، ص۲۹۱.    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهم‌السلام)، ج۶، ص۳۵۹.    


رده‌های این صفحه : حدود | دیات | قتل | قواعد فقهی




جعبه ابزار