فَاصْطادُوا (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
فَاصْطادُوا:
(وَ إِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُواْ) فَاصْطادُوا: در اصل از مادّه «
صید» به معنى «شكار كردن» است.
كلمه
«اصطياد» از باب افتعال به در اصل از مادّه «
صید» به معنى «شكار كردن» است.
كلمه
«اصطياد» از باب افتعال به معنى «شكار كردن» آمده است، هرگاه فاء الفعل آن صاد باشد در باب افتعال، «تاء» بدل به «طاء» مى‌شود.
به موردی از کاربرد
فَاصْطادُوا در
قرآن، اشاره می‌شود:
(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تُحِلُّواْ شَعَآئِرَ اللّهِ وَ لاَ الشَّهْرَ الْحَرَامَ وَ لاَ الْهَدْيَ وَ لاَ الْقَلآئِدَ وَ لا آمِّينَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّن رَّبِّهِمْ وَ رِضْوَانًا وَ إِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُواْ وَ لاَ يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ أَن صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ أَن تَعْتَدُواْ وَ تَعَاوَنُواْ عَلَى الْبرِّ وَ التَّقْوَى وَ لاَ تَعَاوَنُواْ عَلَى الإِثْمِ وَ الْعُدْوَانِ وَ اتَّقُواْ اللّهَ إِنَّ اللّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ ) (اى كسانى كه
ایمان آورده‌ايد! شعائر الهى و مراسم
حج را محترم بشمريد و مخالفت با
حدود الهی را حلال ندانيد و نه ماه حرام را و نه قربانی‌هاى بى‌نشان و نشاندار را و نه آن‌ها را كه به قصد خانه
خدا براى به دست آوردن فضل
پروردگار و خشنودى او مى‌آيند. امّا هنگامى كه از احرام بيرون آمديد، صيد كردن براى شما مانعى ندارد. و دشمنى با جمعيّتى‌كه شما را از آمدن به
مسجدالحرام در سال
حدیبیه باز داشتند، نبايد شما را وادار به تعدّى و
تجاوز كند! و همواره در راه نيكى و
پرهیزگاری به يكديگر كمک كنيد. و هرگز در راه گناه و تعدّى همكارى ننماييد. از مخالفت فرمان خدا بپرهيزيد كه مجازات خدا شديد است!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
(وَ إِذا حَلَلْتُمْ فَاصْطادُوا) و چون از احرام در آمديد شكار بكنيد، جمله: شكار بكنيد از آنجا كه در مقامى آمده كه شنونده احتمال مى‌داده شايد شكار كردن بعد از احرام نيز حرام باشد دلالت بر وجوب ندارد، تنها دلالت مى‌كند بر اينكه بعد از احرام، حرام و ممنوع نيست و اصطلاحا چنين امرى را (امر عقيب حظر) مى‌گويند، يعنى امرى كه بعد از نهى در كلام بيايد و كلمه حل كه ثلاثى مجرد است، و نيز احلال كه ثلاثى مزيد و از باب افعال است، هر دو يک معنا مى‌دهد و آن عبارت است از خارج شدن از احرام.
به هر حال آيه مورد بحث مربوط به حج و زيارت خانه خداست و تأكيد كرده كه تحريم صيد محدود به زمان احرام است، بنابراين
«هنگامى كه از احرام حج يا عمره بيرون آمديد، صيد كردن براى شما مانعى ندارد»
(وَ إِذٰا حَلَلْتُمْ فَاصْطٰادُوا)
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «فَاصْطادُوا»، ج۲، ص۶۴۸.
