• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عمره

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقالات مرتبط: عُمره (لغات‌قرآن)، عمره (مفردات‌نهج‌البلاغه)، عمره (مقالات مرتبط).


عمره نوعی زیارت خانه خدا با کیفیتی خاص می باشد.


عمره در لغت به معنای زیارت آمده و در اصطلاح عبارت است از زیارت خانه خدا با انجام دادن اعمالی خاص نزد آن یا به جا آوردن اعمالی مخصوص در میقات و مکّه .
[۱] مسالک الافهام، ج۲، ص۴۹۳.    


از آن در باب حج سخن گفته‌اند.

عمره همچون حج بر هر مکلف در طول عمر با دارا بودن شرایطی که برای حج بیان شده یک بار واجب می‌شود.
[۲] مسالک الافهام، ج۲، ص۴۹۳.    
[۳] جواهر الکلام، ج۲۰، ص۴۴۱.    


عمره دو گونه است: عمره تمتع و عمره مفرده . اول وظیفه کسی است که از مکّه دور است (آفاقی) و دوم وظیفه کسی است که در مکّه اقامت دارد.
[۴] مسالک الافهام، ج۲، ص۴۹۷.    


عمره تمتّع همیشه توأم با حج تمتّع است. بنابر این، با حصول استطاعت برای حج تمتّع ، عمره تمتّع نیز واجب می‌شود؛ بر خلاف عمره مفرده که به قول مشهور با استطاعت پیدا کردن بر آن، واجب می‌شود؛ هرچند استطاعت بر حج حاصل نشود.
[۵] مستند الشیعة، ج۱۱، ص۱۵۹.    
[۶] المعتمد فی شرح المناسک، ج۳، ص۱۹۸-۱۹۹.

عمره تمتّع از عمره مفرده کفایت می‌کند؛ لیکن کسی که وظیفه‌اش حج تمتّع است، مانند آفاقی، چنانچه بدون حصول استطاعت برای حج تمتّع، برای عمره مفرده مستطیع شود آیا عمره بر او واجب می‌شود یا نه؟ نظر مشهور عدم وجوب است.
[۷] مسالک الافهام، ج۲، ص۴۹۷-۴۹۸.    
[۸] رسائل آل طوق، ج۲، ص۱۷۱.
[۹] جواهر الکلام، ج۲۰، ص۴۴۹-۴۵۰.    
[۱۰] العروة الوثقی، ج۴، ص۵۹۸.    
برخی قائل به وجوب آن شده‌اند.
[۱۱] کتاب الحج (شاهرودی)، ج۲، ص۱۴۷-۱۵۱.
برخی نیز به جا آوردن آن را بنابر احتیاط واجب ، لازم دانسته‌اند.
[۱۲] العروة الوثقی، ج۴، ص۵۹۸.    


امام خمینی در تحریرالوسیله بعد از بیان این‌که « عمره مانند حج، به واجب اصلی و واجب عرضی و مستحب تقسیم می‌شود.»
[۱۳] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۴، کتاب الحج، القول فی اقسام العمرة، مسالة ۱.    
می‌فرماید:
۱- «پس عمره در اصل شرع (مقدس اسلام) با شرایطی که در حج معتبر است بر هر مکلّف در طول عمرش یک‌مرتبه واجب است. و عمره مانند حج، وجوب فوری دارد. و در وجوب عمره، استطاعت داشتن برای حج شرط نیست، بلکه استطاعت داشتن برای عمره در وجوب آن کفایت می‌کند اگرچه استطاعت برای حج حاصل نشده باشد. چنان که عکس این مطلب هم، چنین است، که اگر برای حج استطاعت پیدا کرد و برای عمره مستطیع نبود، حج واجب می‌شود و عمره وجوب پیدا نمی‌کند.»
[۱۴] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۴، کتاب الحج، القول فی اقسام العمرة، مسالة ۱.    

۲- عمره تمتع، کفایت از عمره‌ مفرده‌ می‌کند.
[۱۵] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۴، کتاب الحج، القول فی اقسام العمرة، مسالة ۲.    
پس کسی که استطاعت برای حج تمتع دارد با انجام عمره تمتع، عمره مفرده از عهده او ساقط است. و اما «آیا عمره‌ مفرده‌ درصورتی‌که استطاعتش را داشته باشد، بر کسی که وظیفه‌اش حج تمتع است و مستطیع برای حج نباشد، واجب می‌شود یا نه؟ مشهور بین فقها آن است که واجب نیست؛ و همین اقوی‌ است. بنابراین بر اجیر که از عمل نیابت حج فارغ شده اگرچه استطاعت عمره مفرده را دارد و در مکه می‌باشد، واجب نمی‌شود. و همچنین بر کسی که متمکن از عمره مفرده می‌باشد ولی به خاطر مانعی برای حج تمکن ندارد، واجب نمی‌باشد لیکن احتیاط (مستحب) آن است که عمره مفرده را به جا آورد.»
[۱۶] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۴، کتاب الحج، القول فی اقسام العمرة، مسالة ۲.    

۳- گاهی عمره به‌واسطه نذر، قسم، عهد، شرط ضمن عقد، اجیر شدن و فاسد کردن آن واجب می‌شود؛ اگرچه تعبیر و اطلاق وجوب بر آن در غیر مورد اخیر (فاسد کردن) بنابر تحقیق از روی مسامحه است. و برای واردشدن به مکه نیز عمره واجب می‌شود؛ به این معنی که بدون عمره واردشدن به مکه حرام است، زیرا واردشدن به مکه به جز با احرام جایز نیست مگر در بعضی از موارد (که بدون احرام جایز است) و از جمله آن موارد است: کسی که شغلش اقتضا کند مکرراً وارد شود و خارج گردد مانند هیزم‌فروش و خارکن؛ و اما اینکه هرکس که ورودش به مکه تکرار می‌شود، از حرمت ورود به مکه بدون احرام، استثنا شود مورد اشکال است. و موارد دیگری هم وجود دارد، مانند مریض و مبطون، که در محل خود ذکر شده است. و در غیر آنچه که ذکر شد، عمره مستحب است و تکرار عمره مانند حج مستحب است. و در مقدار فاصله بین دو عمره (علما) اختلاف دارند و احتیاط (واجب) آن است که در فاصله کمتر از یک ماه به قصد رجاء آورده شود.
[۱۷] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۴، کتاب الحج، القول فی اقسام العمرة، مسالة ۳.    

۱. ↑ مسالک الافهام، ج۲، ص۴۹۳.    
۲. ↑ مسالک الافهام، ج۲، ص۴۹۳.    
۳. ↑ جواهر الکلام، ج۲۰، ص۴۴۱.    
۴. ↑ مسالک الافهام، ج۲، ص۴۹۷.    
۵. ↑ مستند الشیعة، ج۱۱، ص۱۵۹.    
۶. ↑ المعتمد فی شرح المناسک، ج۳، ص۱۹۸-۱۹۹.
۷. ↑ مسالک الافهام، ج۲، ص۴۹۷-۴۹۸.    
۸. ↑ رسائل آل طوق، ج۲، ص۱۷۱.
۹. ↑ جواهر الکلام، ج۲۰، ص۴۴۹-۴۵۰.    
۱۰. ↑ العروة الوثقی، ج۴، ص۵۹۸.    
۱۱. ↑ کتاب الحج (شاهرودی)، ج۲، ص۱۴۷-۱۵۱.
۱۲. ↑ العروة الوثقی، ج۴، ص۵۹۸.    
۱۳. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۴، کتاب الحج، القول فی اقسام العمرة، مسالة ۱.    
۱۴. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۴، کتاب الحج، القول فی اقسام العمرة، مسالة ۱.    
۱۵. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۴، کتاب الحج، القول فی اقسام العمرة، مسالة ۲.    
۱۶. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۴، کتاب الحج، القول فی اقسام العمرة، مسالة ۲.    
۱۷. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۲۴، کتاب الحج، القول فی اقسام العمرة، مسالة ۳.    


• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۵، ص۴۷۳، برگرفته از مقاله«عمره».    
• ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)    ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    


رده‌های این صفحه : حج | دیدگاه های فقهی امام خمینی | عمره | فقه
جعبه ابزار