ظَنّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ظَنّ (به فتح ظاء و تشدید نون) از
واژگان نهج البلاغه به معنای احتمال قوی است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره
گمان نیک و... از این واژه استفاده نموده است.
ظَنّ به معنای احتمال قوی است.
«
وهم» یعنی احتمال ضعیف.
و «
شکّ» متساوی الاحتمالین که گاهی در جای
یقین می‌آید، مخصوصاً زمانی که همراه با «اِنّ» حرف تحقیق باشد.
برخی از مواردی که در «
نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره
گمان نیک فرموده است:
«مَنْ ظَنَّ بِكَ خَيْراً فَصَدِّقْ ظَنَّهُ.» «کسى كه به تو
گمان نیکى برد، گمانش را (عملًا)
تصدیق کن.»
و نیز فرموده:
«اتَّقوا ظُنونَ الْمُؤْمِنينَ، فَإِنَّ اللهَ تَعالَى جَعَلَ الْحَقَّ عَلَى أَلْسِنَتِهِمْ.» «از
حدس و
گمان افراد با ايمان برحذر باشيد، چرا كه
خداوند حق را بر زبان آنها قرار داده است.»
«دین ظنون» و امی که انسان نمی‌داند بدستش خواهد رسید یا نه رجوع شود به «قبض».
مواردی از این مادّه در «نهج‌البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ظن»، ج۲، ص۶۹۳.
