صَخْر (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صَخْر:
(الصَّخْرَ بِالْوَادِ) صَخْر: جمع
«صخرة» به معنى «سنگ
هاى سخت بزرگ» است.
به موردی از کاربرد
صَخْر در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ ثَمُودَ الَّذِينَ جَابُوا الصَّخْرَ بِالْوَادِ) (و قوم «ثمود» كه صخره
هاى عظيم را از كنار دره مى‌بريدند و از آن
خانه و كاخ مى‌ساختند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: ماده جوب به معناى قطع كردن است، مى‌فرمايد مردم عاد صخره
هاى عظيم دامنه كوه‌ها را قطع كردند و به صورت
خانه در آوردند.
آيه مورد بحث به سراغ اقوام طغيانگر پيشين مى‌رود، مى‌فرمايد: «آيا نديدى پروردگارت با قوم ثمود چه كرد، همان قومى كه صخره
هاى عظيم را در وادى مى‌بريدند» و از آن
خانه‌ها و كاخ‌ها مى‌ساختند.
به هر حال منظور در اين جا بريدن قطعات كوه‌ها و ايجاد
خانه
هاى مطمئن است، همان گونه كه در آيه ۸۲
سوره حجر درباره همين
قوم ثمود مى‌خوانيم:
(وَ كٰانُوا يَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبٰالِ بُيُوتاً آمِنِينَ) «آن‌ها در دل كوه‌ها
خانه
هاى امن مى‌تراشيدند»
نظير همين معنى در آيه ۱۴۹
سوره شعراء نيز آمده و در آن‌جا تعبير به بيوتا فارهين شده كه دليل بر آن است آن‌ها در اين
خانه‌ها به عيش، نوش و هوسرانى مى‌پرداختند.
بعضى گفته‌اند قوم ثمود نخستين قومى بودند كه به بريدن سنگ‌ها از
کوه و به ايجاد
خانه
هاى محكم در دل كوه‌ها اقدام كردند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «صَخْر»، ج۲، ص۵۷۸.
