• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

صدر (فقه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقالات مرتبط: صدر (مفردات‌قرآن)، صدر (لغات‌قرآن)، صَدْر (مفردات‌نهج‌البلاغه)، صدر (مقالات مرتبط).
دیگر کاربردها: صدر (ابهام‌زدایی).


سینه یا صدر در دو معنای ‌ بخش بالایى تنه و پستان به کار می‌رود که از آن به معناى نخست در بابهاى طهارت، صلات، حدود و دیات سخن گفته‌اند.


معنای اول: بخش بالایى تنه، بین زیر گردن تا بالاى شکم را سینه می‌گویند.
معنای دوم: پستان



کشیدن شانه بر سینه پس از شانه زدن موهاى سر و محاسن، مستحب است.
[۱] وسائل الشیعة ج۲، ص۱۲۵.    


بنابر قول مشهور، غسل، کفن و نماز بر بدن میتی که از آن، تنها سینه یا قسمتى که مشتمل بر سینه است، باقى مانده، واجب است؛ لیکن در وجوب حنوط و نیز کفن کردن آن با سه قطعه اختلاف است. آیا در احکام یاد شده، بعض سینه ملحق به همه سینه است؟ بنابر تصریح جمعى، بعض مشتمل بر قلب، حکم همه سینه را دارد، لیکن در غیر آن اختلاف است.
[۲] جواهر الکلام ج۴، ص۱۰۰-۱۰۴.    
[۳] العروة الوثقی ج۲، ص۴۵-۴۶.    
[۴] مستمسک العروة ج۴، ص۱۱۵-۱۱۷.

به عقیده امام خمینی در تحریرالوسیله «اگر آن قطعه جدا شده (از بدن میّت قبل از غسل دادن) تنها سینه یا مشتمل بر آن و یا قسمتی از سینه‌ که در حال حیات جایگاه قلب است باشد اگرچه فعلاً قلب در آن نیست، باید غسل داده و کفن شود و بعد از نماز بر آن دفن شود. و در کفن کردن آن جایز است به پیراهن و سرتاسری اکتفا شود، مگر آنکه مشتمل بر قسمتی از محل بستن لنگ هم باشد.»
[۵] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۷۰، کتاب الطهارة، فصل فی احکام الاموات، القول فی غسل المیت، مسالة۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    


مستحب است لنگ -نخستین قطعه از قطعات واجب کفن-از سینه تا قدم یا ساق میت را بپوشاند.
[۶] جواهر الکلام ج۴، ص۱۶۰.    


افکندن دو طرف عمامه؛ طرف راست آن بر سمت چپ و طرف چب آن بر سمت راست سینه میت استحباب دارد.
[۷] جواهر الکلام ج۴، ص۲۰۷-۲۱۰.    


بعد از فراغ از حنوط میت، مستحب است مقدار اضافى حنوط را روى سینه او بگذارند.
[۸] جواهر الکلام ج۴، ص۱۸۰-۱۸۱.    
[۹] جواهر الکلام ج۴، ص۲۴۴-۲۴۵.    


نماز گزار بر میت زن، مستحب است محاذی سینه او بایستد.
[۱۰] جواهر الکلام ج۱۲، ص۷۳-۷۴.    

همچنین «قسمتی از بدن اگر سینه یا شامل سینه‌ باشد یا قسمتی از سینه‌ که جای قلب است باشد، اگرچه فعلاً قلب در آن نباشد، حکم تمام بدن را دارد و نماز بر آن واجب است.»
[۱۱] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۸۳، کتاب الطهارة، فصل فی احکام الاموات، القول فی الصلاة علی المیت، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    


پس از قنوت در نماز مستحب کشیدن دست‌ها بر سر، صورت و سینه مستحب است.
[۱۲] الحدائق الناضرة ج۸، ص۳۸۷.    
[۱۳] وسائل الشیعة ج۷، ص۵۱.    


پس از پایان دعا در غیر نماز، در صورت بلند کردن دستها هنگام دعا کشیدن دست‌ها بر سر، صورت و سینه مستحب است.
[۱۴] کلمة التقوی ج‌۱، ص۴۶۷.


اسدال عمامه به افکندن یکى از دو طرف آن بر روى سینه مستحب است.
[۱۵] جواهر الکلام ۸، ص۲۴۰-۲۴۷.    


چسباندن سینه به زمین در سجده شکر مستحب است.
[۱۶] العروة الوثقی‌ ج۲، ص۵۸۵.    

امام خمینی در تحریرالوسیله می‌نویسد: و در سجده شکر، ساعدها را روی زمین پهن کردن و چسباندن قسمت بالای سینه‌ و سینه‌ و شکم به زمین مستحب است.
[۱۷] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۸۷، کتاب الصلاة، القول فی سجدتی الشکر و التلاوة، مسالة۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    


۱- رو به قبله یا پشت به قبله قراردادن مقادیم بدن - سینه‌ و شکم - در حال تخلی حرام است اگرچه عورت را از قبله بگرداند. و میزان پشت کردن و روبه‌قبله نمودن عرفی است‌.
[۱۸] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۷، کتاب الطهارة، فصل فی احکام التخلی، مسالة۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    

۲- اگر برای شخصی روی یک سینه‌ دو سر یا روی یک کمر دو بدن باشد راه استعلام آن این است که یکی از آن‌ها بیدار شود، پس اگر فقط او بیدار شد، نه دیگری، آن‌ها دو نفر می‌باشند و سهم دو نفر را ارث می‌برند و اگر هر دو بیدار شدند ارث یک نفر را می‌برند. البته این موضوع جداً فروع زیادی دارد که در ابواب فقه جریان دارد و بعضی از آن‌ها در مفصلات ذکر شده است.
[۱۹] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۴۲۹، کتاب المواریث، الاول فی میراث الخنثی، مسالة۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    




چسباندن زن پستانهای خود را به سینه با دست در نماز هنگام قیام مستحب است.
[۲۰] العروة الوثقی‌ ج۲، ص۶۱۴.    


به قول مشهور، در حد رجم، زن تا سینه در گودالى قرار داده، سپس سنگسار مى‌شود.
[۲۱] جواهر الکلام ج۴۱، ص۳۴۷.    
[۲۲] مجمع الفائدة ج۱۳، ص۶۱.    


به قول برخى، چنانچه بر اثر کوبیده شدن سینه، استخوان دو طرف آن‌ خمیده و کج شود، نصف دیه و در صورت خمیده شدن یک طرف، یک چهارم دیه بر عهده جانی ثابت مى‌شود. دیه موضحه سینه ۲۵ دینار است.
[۲۳] إصباح الشیعة، ص۵۰۷.
[۲۴] مبانى تکملة المنهاج ۲، ص۳۲۶.


۱. ↑ وسائل الشیعة ج۲، ص۱۲۵.    
۲. ↑ جواهر الکلام ج۴، ص۱۰۰-۱۰۴.    
۳. ↑ العروة الوثقی ج۲، ص۴۵-۴۶.    
۴. ↑ مستمسک العروة ج۴، ص۱۱۵-۱۱۷.
۵. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۷۰، کتاب الطهارة، فصل فی احکام الاموات، القول فی غسل المیت، مسالة۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۶. ↑ جواهر الکلام ج۴، ص۱۶۰.    
۷. ↑ جواهر الکلام ج۴، ص۲۰۷-۲۱۰.    
۸. ↑ جواهر الکلام ج۴، ص۱۸۰-۱۸۱.    
۹. ↑ جواهر الکلام ج۴، ص۲۴۴-۲۴۵.    
۱۰. ↑ جواهر الکلام ج۱۲، ص۷۳-۷۴.    
۱۱. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۸۳، کتاب الطهارة، فصل فی احکام الاموات، القول فی الصلاة علی المیت، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۱۲. ↑ الحدائق الناضرة ج۸، ص۳۸۷.    
۱۳. ↑ وسائل الشیعة ج۷، ص۵۱.    
۱۴. ↑ کلمة التقوی ج‌۱، ص۴۶۷.
۱۵. ↑ جواهر الکلام ۸، ص۲۴۰-۲۴۷.    
۱۶. ↑ العروة الوثقی‌ ج۲، ص۵۸۵.    
۱۷. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۸۷، کتاب الصلاة، القول فی سجدتی الشکر و التلاوة، مسالة۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۱۸. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۱۷، کتاب الطهارة، فصل فی احکام التخلی، مسالة۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۱۹. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۴۲۹، کتاب المواریث، الاول فی میراث الخنثی، مسالة۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۲۰. ↑ العروة الوثقی‌ ج۲، ص۶۱۴.    
۲۱. ↑ جواهر الکلام ج۴۱، ص۳۴۷.    
۲۲. ↑ مجمع الفائدة ج۱۳، ص۶۱.    
۲۳. ↑ إصباح الشیعة، ص۵۰۷.
۲۴. ↑ مبانى تکملة المنهاج ۲، ص۳۲۶.


• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۵۷۸-۵۷۹.    
• ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)    ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    


رده‌های این صفحه : آراستگی | احکام اموات | اخلاق اسلامی | اندام‌های بدن | حدود | دیات | دیدگاه های فقهی امام خمینی | صلاة
جعبه ابزار