• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شَحَن (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شَحَن (به فتح شین و حاء) یکی از مفردات نهج‌البلاغه به معنای پر کردن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره شهادت حسّان بن حسان بکری از این واژه استفاده نموده است.



شَحَن به معنای پر کردن آمده است. «شحن السفینة شحنا: ملاها».


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - شَحَنْتُمْ - خطبه ۲۷ (خطاب به یاران)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در خصوص شهادت حسّان بن حسان بکری فرماندار شهر انبار به دست نیروی‌های معاویه به یارانش فرمود:
«قَاتَلَکُمُ اللَّهُ لَقَدْ مَلَأْتُمْ قَلْبِی قَیْحاً وَ شَحَنْتُمْ صَدریِ غَیظاً»؛
«خدا شما را بکشد که قلبم را با چرک و سینه‌ام را با غیظ پرکردید».

۲.۲ - تَشَاحُنِ - خطبه ۱۹۲ (در مقام موعظه)

همچنین واژه تَشاحن «تشاحن القوم: تباغضوا» به معنای دشمن داشتن یکدیگر نیز در کلام امام (صلوات‌الله‌علیه) آمده است آنجا که در مقام موعظه مردم فرمودند:
««اجْتَنِبُوا کُلَّ أَمْرٍ کَسَرَ فِقْرَتَهُمْ وَ أَوْهَنَ مُنَّتَهُمْ مِنْ تَضَاغُنِ الْقُلُوبِ وَ تَشَاحُنِ الصُّدُورِ وَ تَدَابُرِ النُّفُوسِ»؛
«بپرهیزید از هر آنچه پشت آنها (گذشتگان) را شکست، و قوت آنها را سست کرد از کینه‌های قلوب و از عداوت‌های سینه‌ها و کنار شدن از همدیگر».
این واژه دو مورد در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۵۸۴.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۲۷۱.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد، ج۳، ص۲۹.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۸۱، خطبه ۲۷.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۶۶، خطبه ۲۷.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۷۰، خطبه ۲۷.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۷.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۶۹.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج، ص.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۱۶۷.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۰۰.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۰.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۶۷، خطبه ۱۹۲.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۷۶، خطبه ۱۹۰.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۹۶، خطبه ۱۹۲.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۶۱.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۹۰.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۹۸.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۴۵۶.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۳۷۳.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۶۸.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «شحن»، ج۲، ص۵۸۴.    






جعبه ابزار