سُکْر (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سُکر از
واژگان نهج البلاغه (بر وزن قفل) به معنای مستی است و
سَکر (بر وزن فرس) به معنای
شراب و چیز مست کننده و چون غفلت و بیخبری نوعی از مستی است لذا به غفلت سکرت گفتهاند.
سکرة الموت یعنی مستی مرگ و شدت آن که بر عقل و هوش غالب آید. نه مورد از این واژه در
نهج البلاغه آمده است.
سُکر به معنای مستی آمده است.
سَکر (بر وزن فرس) به معنای شراب و چیز مست کننده و چون غفلت و بیخبری نوعی از مستی است لذا به غفلت سکرت گفتهاند. «سکرة الموت» یعنی مستی مرگ و شدت آن که بر عقل و هوش غالب آید.
امام علی (علیهالسلام) درباره آدم بدکار فرموده است:
«وَ مَنْ زاغَ ساءَتْ عِنْدَهُ الْحَسَنَةُ وَ حَسُنَتْ عِنْدَهُ السَّيِّئَةُ وَ سَكِرَ سُكْرَ الضَّلالَةِ» «هر که قلبش منحرف شود، شیء خوب در نزد او بد میشود و بد خوب میگردد، و مست میشود، مستی گمراهی.»
(شرحهای حکمت:
)
درباره حال
احتضار فرموده است:
«فَغَيْرُ مَوْصوف مَا نَزَلَ بِهمْ: اجْتَمَعَتْ عَلَيْهِمْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ وَ حَسْرَةُ الْفَوْتِ» «آنچه بر محتضران نازل شده قابل وصف نیست، بر آنها بیهوشی مرگ با حسرت از دنیا رفتن جمع شده است.»
(شرحهای خطبه:
)
نعمت و مال دنیا نیز مستی و
غفلت میآورد لذا فرموده:
«فَاتَّقُوا سَكَرَاتِ النِّعْمَةِ، وَاحْذَرُوا بِوَائِقَ النِّقْمَةِ» «از مستیهای نعمت بترسید و از داهیههای نقمت
خداوند حذر کنید.»
(شرحهای خطبه:
)
نه مورد از واژه سکر در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سکر»، ج۱، ص۵۴۱.