• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سُجُود (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سُجُود (به ضم سین و جیم) از واژگان نهج البلاغه به معنای تذلل، خضوع و فروتنى است.
این کلمه پانزده بار در نهج‌البلاغه آمده است.



سُجُود به معنای تذلل، خضوع و فروتنى است.
طبرسی فرموده: سجود در لغت خضوع و تذلّل و در شرع گذاشتن پيشانى بر زمين است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - بالسُّجودِ - خطبه ۱ (حضرت آدم)

حضرت علی (علیه‌السلام) در رابطه با آدم (علیه‌السلام) فرمود:
«وَ اسْتَأْدَى اللهُ سُبْحانَهُ المَلائكَةَ وَديعَتَهُ لَدَيْهِمْ... في الاِْذْعانِ بالسُّجودِ لَهُ.»
يعنى «خداوند سبحان از ملائکه اداى ودیعه خويش را درباره سجده و خضوع به آدم، خواست.» منظور از وديعه همان (فَإِذا سَوَّيْتُهُ وَ نَفَخْتُ فيهِ مِنْ روحي فَقَعوا لَهُ ساجِدينَ)
«از گل و خاک مى‌آفرينم آن گاه كه آفرينش او را به پايان رساندم و جان در او دميدم، براى او سجده كنيد.» است.


۲.۲ - مَسْجِدُ - حکمت ۱۲۶ (دنیا)

و حضرت درباره دنیا فرموده:
«إِنَّ الدُّنْيا... مَسْجِدُ أَحِبّاءِ اللهِ وَ مُصَلَّى مَلائِكَةِ اللهِ وَ مَهْبِطُ وَحْيِ اللهِ وَ مَتْجَرُ أَوْلِياءِ اللهِ.»
«اين دنيا... مسجد دوستان خدا است و نمازگاه فرشتگان پروردگار و محلّ نزول وحی الهى و تجارت‌ خانه اولياى حق


این کلمه پانزده بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ص۵۱۷.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۶۲.    
۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان ص۱۶۰.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۳، خطبه ۱.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۵، خطبه ۱.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۲، خطبه ۱.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۹، خطبه ۱.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ص۳۵۴.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ص۳۹۱.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ص۱۸۴.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۷.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ص۹۷.    
۱۳. ص/سوره۳۸، آیه۷۲.    
۱۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۰۴، حکمت ۱۲۶.    
۱۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۸۲، حکمت ۱۳۱.    
۱۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۹۳، حکمت ۱۳۱.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۶۷، حکمت ۱۳۱.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۳۰.    
۱۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۳۲.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۲، ص۱۸۴.    
۲۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۲۰۳.    
۲۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۳۲۵.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۳، خطبه ۱.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۰۴، حکمت ۱۲۶.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سجود»، ص۵۱۷.    






جعبه ابزار