• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سؤال از محمد (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



یکی از وظایف پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله پاسخگویی به سؤالات به جای مردم بود. در این مقاله ایات مرتبط با سؤال از حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله معرفی می‌شوند.

فهرست مندرجات

۱ - ممنوعیت سؤال بی‌مورد از پیامبر
۲ - عدم سؤال از فرجام اصحاب جحیم
۳ - وظیفه پاسخگویی به سؤالات
۴ - موارد سؤال از پیامبر
       ۴.۱ - احياى انسانها
       ۴.۲ - ارث‌
              ۴.۲.۱ - ارث کلاله
       ۴.۳ - ارث زنان
       ۴.۴ - ازدواج يتيمان‌
       ۴.۵ - انفاق‌
       ۴.۶ - جنگ در ماههاى حرام‌
       ۴.۷ - حج‌
       ۴.۸ - حقّانيّت ادّعاى پیامبر
              ۴.۸.۱ - حقانیت ادعای پیامبر
              ۴.۸.۲ - حقانیت گفتار پیامبر
       ۴.۹ - حقوق زنان‌
       ۴.۱۰ - حكم شراب‌
       ۴.۱۱ - حكم قمار
       ۴.۱۲ - حيض‌
       ۴.۱۳ - خدا
       ۴.۱۴ - خوردنيهاى حلال‌
       ۴.۱۵ - ذوالقرنين‌
       ۴.۱۶ - روح‌
       ۴.۱۷ - زمان قيامت‌
              ۴.۱۷.۱ - سؤالات مکرر
              ۴.۱۷.۲ - سؤال استهزاآمیز مشرکان
              ۴.۱۷.۳ - عدم توانایی پیامبر از پاسخ
       ۴.۱۸ - سرنوشت كوه‌ها
       ۴.۱۹ - صفات خدا
       ۴.۲۰ - صيد
       ۴.۲۱ - قياس بتها با حضرت عيسى
       ۴.۲۲ - معاشرت با يتيمان‌
       ۴.۲۳ - نزول قرآن‌
       ۴.۲۴ - نزول ملائكه‌
       ۴.۲۵ - هلال ماه‌
۵ - عناوین مرتبط
۶ - پانویس
۷ - منبع


••• سؤالات بيجاى عدّه‌اى از مسلمانان از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله همانند سؤالات امّتهاى پيشين:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أَشْياءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ وَ إِنْ تَسْئَلُوا عَنْها حِينَ يُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَكُمْ عَفَا اللَّهُ عَنْها وَ اللَّهُ غَفُورٌ حَلِيمٌ‌ قَدْ سَأَلَها قَوْمٌ مِنْ قَبْلِكُمْ ثُمَّ أَصْبَحُوا بِها كافِرِينَ.

••• ممنوعيّت مؤمنان از سؤال كردن از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، در مورد برخى مسائل به دليل ايجاد ناراحتی براى آنان:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أَشْياءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ‌ ... گفته شده كه آيه مزبور در پى سؤالات بى‌مورد از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله نازل شد.


مورد سؤال واقع نشدن پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، از فرجام اصحاب جحیم و جهنّمیان، پس از بشارت و انذار آنان:
إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشِيراً وَ نَذِيراً وَ لا تُسْئَلُ عَنْ أَصْحابِ الْجَحِيمِ.


پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، موظّف به پاسخگويى سؤالات مردم، براساس وحی:
۱. وَ إِذا سَأَلَكَ عِبادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَ لْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ.
۲. يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلْ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَيْرٍ فَلِلْوالِدَيْنِ وَ الْأَقْرَبِينَ وَ الْيَتامى‌ وَ الْمَساكِينِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ‌ عَلِيمٌ.
۳. يَسْئَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرامِ قِتالٍ فِيهِ قُلْ قِتالٌ فِيهِ كَبِيرٌ وَ صَدٌّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ كُفْرٌ بِهِ وَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ وَ إِخْراجُ أَهْلِهِ مِنْهُ أَكْبَرُ عِنْدَ اللَّهِ وَ الْفِتْنَةُ أَكْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ‌ ....
۴. يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِما إِثْمٌ كَبِيرٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ وَ إِثْمُهُما أَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما وَ يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآياتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ.
۵. ... وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْيَتامى‌ قُلْ إِصْلاحٌ لَهُمْ خَيْرٌ وَ إِنْ تُخالِطُوهُمْ فَإِخْوانُكُمْ‌ ....
۶. وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْمَحِيضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِي الْمَحِيضِ وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّى يَطْهُرْنَ فَإِذا تَطَهَّرْنَ فَأْتُوهُنَّ مِنْ حَيْثُ أَمَرَكُمُ اللَّهُ‌ ....
۷. وَ يَسْتَفْتُونَكَ فِي النِّساءِ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِيهِنَّ وَ ما يُتْلى‌ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ فِي يَتامَى النِّساءِ اللَّاتِي لا تُؤْتُونَهُنَّ ما كُتِبَ لَهُنَّ وَ تَرْغَبُونَ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الْوِلْدانِ وَ أَنْ تَقُومُوا لِلْيَتامى‌ بِالْقِسْطِ وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ كانَ بِهِ عَلِيماً.
۸. يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلالَةِ إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ وَ لَهُ أُخْتٌ فَلَها نِصْفُ ما تَرَكَ وَ هُوَ يَرِثُها إِنْ لَمْ يَكُنْ لَها وَلَدٌ فَإِنْ كانَتَا اثْنَتَيْنِ فَلَهُمَا الثُّلُثانِ مِمَّا تَرَكَ وَ إِنْ كانُوا إِخْوَةً رِجالًا وَ نِساءً فَلِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ أَنْ تَضِلُّوا ....
۹. يَسْئَلُونَكَ ما ذا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ وَ ما عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ وَ اذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهِ‌ ....
۱۰. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أَشْياءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ وَ إِنْ تَسْئَلُوا عَنْها حِينَ يُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَكُمْ عَفَا اللَّهُ عَنْها ....
۱۱. وَ يَسْتَنْبِئُونَكَ أَ حَقٌّ هُوَ قُلْ إِي وَ رَبِّي إِنَّهُ لَحَقٌّ وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ.
۱۲. وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ إِلَّا رِجالًا نُوحِي إِلَيْهِمْ فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ‌ بِالْبَيِّناتِ وَ الزُّبُرِ وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ.
۱۳. ... فَسَيَقُولُونَ مَنْ يُعِيدُنا قُلِ الَّذِي فَطَرَكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ فَسَيُنْغِضُونَ إِلَيْكَ رُؤُسَهُمْ وَ يَقُولُونَ مَتى‌ هُوَ قُلْ عَسى‌ أَنْ يَكُونَ قَرِيباً.
۱۴. وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي وَ ما أُوتِيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِيلًا.
۱۵. وَ يَسْئَلُونَكَ عَنْ ذِي الْقَرْنَيْنِ قُلْ سَأَتْلُوا عَلَيْكُمْ مِنْهُ ذِكْراً.
۱۶. وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْجِبالِ فَقُلْ يَنْسِفُها رَبِّي نَسْفاً.
۱۷. وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ لا نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً واحِدَةً كَذلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤادَكَ وَ رَتَّلْناهُ تَرْتِيلًا.
۱۸. يَسْئَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ‌ ....
۱۹. يَسْئَلُونَ أَيَّانَ يَوْمُ الدِّينِ‌ يَوْمَ هُمْ عَلَى النَّارِ يُفْتَنُونَ‌ ذُوقُوا فِتْنَتَكُمْ هذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تَسْتَعْجِلُونَ.
۲۰. يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها فِيمَ أَنْتَ مِنْ ذِكْراها إِلى‌ رَبِّكَ مُنْتَهاها.




۴.۱ - احياى انسانها

••• سؤال مشركان از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره زنده‌كننده انسان بعد از مرگ:
... فَسَيَقُولُونَ مَنْ يُعِيدُنا قُلِ الَّذِي فَطَرَكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ ....

••• سؤال منکران معاد از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره چگونگى زنده شدن استخوانهاى از هم جدا شده و پودر گرديده، پس از مرگ:
۱. وَ قالُوا أَ إِذا كُنَّا عِظاماً وَ رُفاتاً أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقاً جَدِيداً.
۲. وَ ضَرَبَ لَنا مَثَلًا وَ نَسِيَ خَلْقَهُ قالَ مَنْ يُحْيِ الْعِظامَ وَ هِيَ رَمِيمٌ.

۴.۲ - ارث‌



۴.۲.۱ - ارث کلاله

سؤال مكرّر مردم از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره ارث کلاله:
يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلالَةِ ....

۴.۳ - ارث زنان

سؤال از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله درباره ميزان بهره‌مندى زنان از ارث:
وَ يَسْتَفْتُونَكَ فِي النِّساءِ ... امام باقر علیه‌السلام در مورد «يستفتونك فى النّساء» فرمود: از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله درباره ارث زنان سؤال شد.

۴.۴ - ازدواج يتيمان‌

سؤال از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله درباره شوهر دادن یتیمان داراى ارث، با امكان ترس از سوء استفاده همسران از اموال آنان:
وَ يَسْتَفْتُونَكَ فِي النِّساءِ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِيهِنَ‌ وَ ما يُتْلى‌ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ فِي يَتامَى النِّساءِ اللَّاتِي لا تُؤْتُونَهُنَّ ما كُتِبَ لَهُنَّ وَ تَرْغَبُونَ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الْوِلْدانِ‌ ... گفته شده: اين آيه در پى سؤال از ازدواج با یتیم‌ داراى ارث و داراى مال نازل شده است.

۴.۵ - انفاق‌

سؤال مكرّر مردم از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره انفاق:
۱. يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ‌ ....
۲. ... وَ يَسْئَلُونَكَ ما ذا يُنْفِقُونَ‌ ....

۴.۶ - جنگ در ماههاى حرام‌

سؤال مكرّر مردم از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره حكم جنگ در ماههای حرام:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرامِ قِتالٍ فِيهِ‌ ....

۴.۷ - حج‌

سؤال از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله درباره وجوب حج (تمتّع) در هر سال:
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أَشْياءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ وَ إِنْ تَسْئَلُوا عَنْها حِينَ يُنَزَّلُ الْقُرْآنُ تُبْدَ لَكُمْ عَفَا اللَّهُ عَنْها ... بنا بر قولى، آيه در پى سؤال از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در مورد وجوب حج در هر سال، نازل شده است.

۴.۸ - حقّانيّت ادّعاى پیامبر



۴.۸.۱ - حقانیت ادعای پیامبر

سؤال از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره حقّانيّت ادّعاى (نزول قرآن، نبوّت و شریعت) آن حضرت:
وَ يَسْتَنْبِئُونَكَ أَ حَقٌّ هُوَ قُلْ إِي وَ رَبِّي إِنَّهُ لَحَقٌ‌ ... «يستنبئونك» يعنى از تو مى‌خواهند -و سؤال مى‌كنند- كه آنها را با خبر سازى و آگاه نمايى و «احّقٌ هو» يعنى آيا آنچه از قرآن آوردى و -ادّعاى‌- شريعت و نبوّت مى‌كنى، درست و حق است.

۴.۸.۲ - حقانیت گفتار پیامبر

سؤال از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره حقّانيّت گفتار آن حضرت، درباره بعث و حشر، قیامت و عذاب:
وَ يَسْتَنْبِئُونَكَ أَ حَقٌّ هُوَ قُلْ إِي وَ رَبِّي إِنَّهُ لَحَقٌ‌ ... گفته شده: «احقّ هو» يعنى آنچه از بعث و حشر، قيامت و عذاب ما را فراخواندى.

۴.۹ - حقوق زنان‌

سؤال مكرّر مردم از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره حقوق و مسائل مربوط به زنان:
وَ يَسْتَفْتُونَكَ فِي النِّساءِ قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِيهِنَّ وَ ما يُتْلى‌ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ فِي يَتامَى النِّساءِ اللَّاتِي لا تُؤْتُونَهُنَّ ما كُتِبَ لَهُنَّ وَ تَرْغَبُونَ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الْوِلْدانِ وَ أَنْ تَقُومُوا لِلْيَتامى‌ بِالْقِسْطِ وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ كانَ بِهِ عَلِيماً . فعل مضارع «يستفتونك» دلالت بر استمرار پرسش دارد.

۴.۱۰ - حكم شراب‌

سؤال مكرّر مردم از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره حکم شراب:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ ....

۴.۱۱ - حكم قمار

سؤال مكرّر مردم، از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله درباره قمار:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَيْسِرِ ....

۴.۱۲ - حيض‌

سؤال مكرّر مردم از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره آمیزش با زنان، در ایّام عادت و حیض:
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْمَحِيضِ قُلْ هُوَ أَذىً فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِي الْمَحِيضِ وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّى يَطْهُرْنَ‌ ....

۴.۱۳ - خدا

••• لزوم سؤال از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره خداوند:
الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَيْنَهُما فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوى‌ عَلَى الْعَرْشِ الرَّحْمنُ فَسْئَلْ بِهِ خَبِيراً. بنا بر قولى، مقصود از «خبيراً» محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله است و معناى آيه اين است كه هر يك از شما از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در مورد خدا سؤال نمايد، زيرا حضرت آگاه و عارف به او است.

••• سؤال مسلمانان از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره نزديك يا دور بودن خداوند به بندگان:
وَ إِذا سَأَلَكَ عِبادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ‌ ....

۴.۱۴ - خوردنيهاى حلال‌

سؤال مكرّر مردم از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره حلّیّت اشيا:
يَسْئَلُونَكَ ما ذا أُحِلَّ لَهُمْ‌ ....

۴.۱۵ - ذوالقرنين‌

سؤال مكرّر مردم از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره ذوالقرنین و وعده آن حضرت به تلاوت آياتى درباره او درآينده نزديك:
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنْ ذِي الْقَرْنَيْنِ قُلْ سَأَتْلُوا عَلَيْكُمْ مِنْهُ ذِكْراً.

۴.۱۶ - روح‌

سؤال مردم از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره حقيقت روح:
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي‌ ....

۴.۱۷ - زمان قيامت‌



۴.۱۷.۱ - سؤالات مکرر

سؤال مكرّر مردم از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره زمان وقوع قیامت:
۱. يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها ... يَسْئَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْها ....
۲. ... فَسَيَقُولُونَ مَنْ يُعِيدُنا قُلِ الَّذِي فَطَرَكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ فَسَيُنْغِضُونَ إِلَيْكَ رُؤُسَهُمْ وَ يَقُولُونَ مَتى‌ هُوَ ....
۳. يَسْئَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ وَ ما يُدْرِيكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ تَكُونُ قَرِيباً.
۴. يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها.

۴.۱۷.۲ - سؤال استهزاآمیز مشرکان

سؤال استهزاآميز مشرکان، درباره زمان وقوع قيامت از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. يَسْئَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ‌ ... سؤال مشركان از وقت قيامت از روى استهزا بوده است.
۲. يَسْئَلُونَ أَيَّانَ يَوْمُ الدِّينِ‌. سؤال از وقت وقوع قیامت، از روى تهكّم استهزا     بوده است.

۴.۱۷.۳ - عدم توانایی پیامبر از پاسخ

عدم توانايى پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از پاسخ زمان وقوع قيامت، در پى سؤال مكرّر مردم، به دليل اختصاص داشتن علم آن به خداوند:
۱. يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ رَبِّي لا يُجَلِّيها لِوَقْتِها إِلَّا هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً يَسْئَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْها قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ.
۲. يَسْئَلُكَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ قُلْ إِنَّما عِلْمُها عِنْدَ اللَّهِ وَ ما يُدْرِيكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ تَكُونُ قَرِيباً.
۳. يَسْئَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْساها فِيمَ أَنْتَ مِنْ ذِكْراها إِلى‌ رَبِّكَ مُنْتَهاها.

۴.۱۸ - سرنوشت كوه‌ها

سؤال مكرّر از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله درباره سرنوشت کوهها، در آستانه قيامت:
وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْجِبالِ فَقُلْ يَنْسِفُها رَبِّي نَسْفاً.

۴.۱۹ - صفات خدا

جواز سؤال از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره صفات خداوند و چگونگى آن:
وَ إِذا سَأَلَكَ عِبادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ‌ ... «إذا سالك عبادى عنّى» يعنى هرگاه از قرب و بُعد من سؤال كردند (چنين سؤالى، سؤال از صفات است) زيرا سؤال آنها در مورد ذات حق تعالی نبوده است.

۴.۲۰ - صيد

سؤال مكرّر مؤمنان از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره حكم صید با سگ شکاری:
يَسْئَلُونَكَ ما ذا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ وَ ما عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ‌ ... جمله «و ما علمتم من الجوارح» ناظر به جواب سؤال -از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌- درباره صيد است.

۴.۲۱ - قياس بتها با حضرت عيسى

سؤال و پرسش مشرکان از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره بررسى و مقايسه ميان معبودان و حضرت عیسی علیه‌السلام:
وَ لَمَّا ضُرِبَ ابْنُ مَرْيَمَ مَثَلًا إِذا قَوْمُكَ مِنْهُ يَصِدُّونَ‌ وَ قالُوا أَ آلِهَتُنا خَيْرٌ أَمْ هُوَ ما ضَرَبُوهُ لَكَ إِلَّا جَدَلًا بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُونَ‌ .زخرف (۴۳) ۵۷ و ۵۸
وقتى كه آيه «انّهم و ما تعبدون من دون اللّه حصب‌جهنّم» نازل شد، مشركان اظهار خشنودى كردند بر اينكه وضعيّت آلهه آنها، همانند حضرت عيسى عليه‌السلام است -كه معبود براى نصارا واقع شد- بعد اين آيات نازل شد. «إذا قومك منه يصدّون» يعنى مشركان با تو به مخاصمه -سؤال و جواب‌- برخاستند و گفتند آيا بتهاى ما بهترند يا عيسى عليه السلام -اگر عيسى عليه السلام كه از معبودهاى ما بهتر است در جهنّم باشد به جهنّم رفتن ما و معبودهاى‌مان چندان مهم نيست‌-.

۴.۲۲ - معاشرت با يتيمان‌

سؤال مكرّر مردم، درباره یتیمان و چگونگى معاشرت با آنان:
... وَ يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْيَتامى‌ قُلْ إِصْلاحٌ لَهُمْ خَيْرٌ وَ إِنْ تُخالِطُوهُمْ فَإِخْوانُكُمْ‌ ....

۴.۲۳ - نزول قرآن‌

سؤال کافران از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره علت عدم نزول دفعی قرآن بر آن حضرت:
وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْ لا نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْآنُ‌ جُمْلَةً واحِدَةً ... و قال الّذين كفروا ...» يعنى اينكه كفّار به پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله گفتند: چرا قرآن را براى ما يكجا نياورده‌اى؟

۴.۲۴ - نزول ملائكه‌

سؤال كافران از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله نسبت به علّت عدم نزول فرشتگان بر آنان:
وَ قالُوا يا أَيُّهَا الَّذِي نُزِّلَ عَلَيْهِ الذِّكْرُ إِنَّكَ لَمَجْنُونٌ‌ لَوْ ما تَأْتِينا بِالْمَلائِكَةِ إِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقِينَ.

۴.۲۵ - هلال ماه‌

سؤال مكرّر مردم از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، درباره چگونگى شكل‌گيرى هلالهاى متفاوت ماه:
يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَواقِيتُ لِلنَّاسِ وَ الْحَجِ‌ ....


پاسخ‌های محمد (قرآن).


۱. مائده/سوره۵، آیه۱۰۱.    
۲. مائده/سوره۵، آیه۱۰۲.    
۳. مائده/سوره۵، آیه۱۰۱.    
۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۳، ص ۳۸۶.    
۵. بقره/سوره۲، آیه۱۱۹.    
۶. بقره/سوره۲، آیه۱۸۶.    
۷. بقره/سوره۲، آیه۲۱۵.    
۸. بقره/سوره۲، آیه۲۱۷.    
۹. بقره/سوره۲، آیه۲۱۹.    
۱۰. بقره/سوره۲، آیه۲۲۰.    
۱۱. بقره/سوره۲، آیه۲۲۲.    
۱۲. نساء/سوره۴، آیه۱۲۷.    
۱۳. نساء/سوره۴، آیه۱۷۶.    
۱۴. مائده/سوره۵، آیه۴.    
۱۵. مائده/سوره۵، آیه۱۰۱.    
۱۶. یونس/سوره۱۰، آیه۵۳.    
۱۷. نحل/سوره۱۶، آیه۴۳.    
۱۸. نحل/سوره۱۶، آیه۴۴.    
۱۹. اسراء/سوره۱۷، آیه۵۱.    
۲۰. اسراء/سوره۱۷، آیه۸۵.    
۲۱. کهف/سوره۱۸، آیه۸۳.    
۲۲. طه/سوره۲۰، آیه۱۰۵.    
۲۳. فرقان/سوره۲۵، آیه۳۲.    
۲۴. احزاب/سوره۳۳، آیه۶۳.    
۲۵. ذاریات/سوره۵۱، آیات۱۲-۱۴.    
۲۶. نازعات/سوره۷۹، آیات۴۲-۴۴.    
۲۷. اسراء/سوره۱۷، آیه۵۱.    
۲۸. اسراء/سوره۱۷، آیه۴۹.    
۲۹. یس/سوره۳۶، آیه۷۸.    
۳۰. نساء/سوره۴، آیه۱۷۶.    
۳۱. نساء/سوره۴، آیه۱۲۷.    
۳۲. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمّی، ج ۱، ص ۱۵۴.    
۳۳. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، ج ۱، ص ۵۵۶، ح ۵۹۴.    
۳۴. نساء/سوره۴، آیه۱۲۷.    
۳۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۳، ص ۱۸۱.    
۳۶. بقره/سوره۲، آیه۲۱۵.    
۳۷. بقره/سوره۲، آیه۲۱۹.    
۳۸. بقره/سوره۲، آیه۲۱۷.    
۳۹. مائده/سوره۵، آیه۱۰۱.    
۴۰. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۳، ص ۳۸۶.    
۴۱. یونس/سوره۱۰، آیه۵۳.    
۴۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۱۷۵.    
۴۳. یونس/سوره۱۰، آیه۵۳.    
۴۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۱۷۵.    
۴۵. نساء/سوره۴، آیه۱۲۷.    
۴۶. بقره/سوره۲، آیه۲۱۹.    
۴۷. بقره/سوره۲، آیه۲۱۹.    
۴۸. بقره/سوره۲، آیه۲۲۲.    
۴۹. فرقان/سوره۲۵، آیه۵۹.    
۵۰. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۷، ص ۲۷۴.    
۵۱. بقره/سوره۲، آیه۱۸۶.    
۵۲. مائده/سوره۵، آیه۴.    
۵۳. کهف/سوره۱۸، آیه۸۳.    
۵۴. اسراء/سوره۱۷، آیه۸۵.    
۵۵. اعراف/سوره۷، آیه۱۸۷.    
۵۶. اسراء/سوره۱۷، آیه۵۱.    
۵۷. احزاب/سوره۳۳، آیه۶۳.    
۵۸. نازعات/سوره۷۹، آیه۴۲.    
۵۹. احزاب/سوره۳۳، آیه۶۳.    
۶۰. آلوسی، شهاب الدین، روح المعانی، ج ۱۱، ص ۲۶۷.    
۶۱. ذاریات/سوره۵۱، آیه۱۲.    
۶۲. ابن عاشور، طاهر بن محمد، تفسیر التحریر و التنویر، ج ۲۶، ص ۳۴۴.    
۶۳. اعراف/سوره۷، آیه۱۸۷.    
۶۴. احزاب/سوره۳۳، آیه۶۳.    
۶۵. نازعات/سوره۷۹، آیات۴۲-۴۴.    
۶۶. طه/سوره۲۰، آیه۱۰۵.    
۶۷. بقره/سوره۲، آیه۱۸۶.    
۶۸. آلوسی، شهاب الدین، روح المعانی، ج ۱، ص ۴۶۰.    
۶۹. مائده/سوره۵، آیه۴.    
۷۰. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۳، ص ۲۴۹.    
۷۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۹، ص ۸۰- ۸۱.    
۷۲. بقره/سوره۲، آیه۲۲۰.    
۷۳. فرقان/سوره۲۵، آیه۳۲.    
۷۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۷، ص ۲۶۵.    
۷۵. حجر/سوره۱۵، آیه۶.    
۷۶. حجر/سوره۱۵، آیه۷.    
۷۷. بقره/سوره۲، آیه۱۸۹.    



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۷، ص۸۳، برگرفته از مقاله «سؤال از محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله».    


رده‌های این صفحه : محمد بن عبدالله | موضوعات قرآنی




جعبه ابزار