زُخْرُف (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
زُخْرُف (به ضم زاء، سکون خاء و ضم راء) از
واژگان قرآن کریم و به معنای زینت است.
زُخْرُف به معنای زينت است.
به مواردی از
زُخْرُف که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(حَتَّى إِذا أَخَذَتِ الْأَرْضُ زُخْرُفَها وَ ازَّيَّنَتْ ...) يعنى «چون زمين زيبایى خود را گرفت و آراسته شد.»
راغب آن را زينت روكش گفته كه نقش و نگار است.
و نيز آن را كمال حسن گفته‌اند.
(أَوْ يَكُونَ لَكَ بَيْتٌ مِنْ زُخْرُفٍ ...) يعنى «براى تو اطاقى باشد از
طلا.»
ظاهرا مراد آن است كه زينت آن از طلا باشد. طلا را به جهت كمال حسن زخرف گفته‌اند.
(يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُوراً ...) «بعضى قول باطل و ظاهر الصدق را براى فريب القا می‌كند.»
آن به معنى مفعول (مزخرف) است. زخرف القول سخنى است
باطل كه ظاهر آن صدق و راست مى‌نمايد.
(و براى خانه‌هايشان درها و تخت‌هايى زيبا و نقره‌اى قرار مى‌داديم كه بر آن تكيه كنند؛ و انواع زيورها.)
زخرف نام سوره چهل و سوم از قرآن است گویى به مناسبت آيه ۳۵ همان سوره زخرف خوانده شده است. در
مجمع گويد: زخرف كمال حسن شيى‌ء است و لذا به طلا و به نقوش و تصاوير زخرف گفته‌اند در حديث است كه «
«إِنَّهُ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ لَمْ يَدْخُلِ الْكَعْبَةَ حَتَّى أَمَرَ بِالزُّخْرُفِ فَنُحِّيَ»» «آن حضرت وارد
کعبه نشد تا فرمود كه تصاوير و نقوش را از آن كنار كردند.»
در مجمع گويد: «
زُخْرُفاً» در آيه منصوب است با فعل مضمر يعنى «
و جَعَلْنَا لَهُمْ زُخْرُفاً»
ولى شايد عطف باشد به «
سُرُراً».
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «زخرف»، ج۳، ص۱۵۹.
