• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رُکْن (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





رُكْن (به ضم راء و سکون کاف) از واژگان قرآن کریم به معنای جانب و طرف محكم شيى‌ء است.
مشتقات رُكْن که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
بِرُكْنِهِ‌ ( به کسر باء و ضم راء) به معنای تكيه‌گاه و قواى،
رُكون (به ضم راء) به معنای میل و آرام گرفتن است.


رُكْن به معنى جانب و طرف محكم شيى‌ء است.
و بر سبيل استعاره به نيرو اطلاق می‌شود.


به مواردی از رُكْن که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - رُكْنٍ‌ (آیه ۸۰ سوره هود)

(لَوْ أَنَّ لِي بِكُمْ قُوَّةً أَوْ آوِي إِلى‌ رُكْنٍ‌ شَدِيدٍ)
يعنى «ای كاش در قبال شما نيرویی داشتم و يا به تكيه‌گاه محكمى (از قبيل عشيره) لاحق می‌شدم تا مرا يارى كنند.»
ظاهرا مراد از آن در آيه اقوام و عشیره است.


۲.۲ - بِرُكْنِهِ‌ (آیه ۳۹ سوره ذاریات)

(فَتَوَلَّى‌ بِرُكْنِهِ‌ وَ قالَ ساحِرٌ أَوْ مَجْنُونٌ)
يعنى «با قواى خويش روى بگردانيد و گفت: جادوگرى است يا دیوانه‌ای (يعنى موسی
مراد از ركن تكيه‌گاه و قواى فرعون است


۲.۳ - تَرْكَنُوا (آیه۱۱۳ سوره هود)

(وَ لا تَرْكَنُوا إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ ...)
«به ستمگران ميل نكنيد و گرنه آتش شما را می‌گيرد.»
رکون به معنای ميل و آرام گرفتن است. در صحاح و اقرب گويد «رَكَنَ‌ إِلَيْهِ:مال و سكن»

۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۱۲۲.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۶۵.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۶، ص۲۵۶.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۶۵.    
۵. هود/سوره۱۱، آیه۸۰.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۰، ص۵۱۰.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۰، ص۳۴۱.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۱۰۲.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۱۵.    
۱۰. ذاریات/سوره۵۱، آیه۳۹.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی،ج۱۸، ص۵۷۰.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۳۷۹.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۳۲۲.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۶۵.    
۱۵. هود/سوره۱۱، آیه۱۱۳.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۶۶.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۵۰.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۱۳۹.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۴۴.    
۲۰. جوهری، اابونصر، الصحاح، ج۵، ص۲۱۲۶.    
۲۱. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۴۲۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «رکون»، ج۳، ص۱۲۲.    






جعبه ابزار