دَهِم (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دُهْمَة (به ضم دال و سکون هاء و فتح میم) از ریشه «دهم» از
واژگان قرآن کریم به معنای سیاهی است. این واژه تنها یکبار در
آیه ۶۴ سوره رحمن به صورت مُدْهامَّتان آمده است.
دُهْمَة به معنى سياهى است. گويند «ادْهَامَ الزَّرْعُ» يعنى كشت سياه شد و چون خضروات برسند رنگ آنها به سياهى میزند و سياه مىنمايد.
(وَ لِمَنْ خافَ مَقامَ رَبِّهِ جَنَّتانِ •... وَ مِنْ دُونِهِما جَنَّتانِ • ... مُدْهامَّتانِ • فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ) (و براى كسى كه از مقام پروردگارش خائف است، دو باغ بهشتى است. ... و پايين تر از آنها، دو باغ بهشتى ديگر است. ... هر دو خرّم و سرسبزند. پس كدامين نعمتهاى پروردگارتان را انكار مىكنيد؟!)
«
مُدْهامَّتانِ» تثنيه مدهامّة است و اصل آن از دهمة به معنى سياهى است. اين كلمه در قرآن وصف «
جَنَّتانِ» در آيه سابق است و معنى چنين میشود: «نزديک آن دو
بهشت و يا پائينتر از آن دو، دو بهشت ديگرى هست كه از انبوهى درختان سياه مىنمايد.»
اين كلمه فقط يكبار در كلام الله آمده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «دهم»، ج۲، ص۳۶۵.