دولة (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دولة: (دُولَةَ بَیْنَ الاَغْنِیآءِ)«دولة» (به فتح دال و به ضم دال) به یک معناست هر چند بعضی میان این دو فرق گذاشته‌اند؛ اولی را مخصوص اموال و دومی را مربوط به
جنگ و مقام دانسته‌اند؛
و یا اولی را
اسم مصدر و دومی را
مصدر شمرده‌اند. و به هر حال با مادّه
«تداول» که به معنای دست به دست کردن است، ریشه مشترک دارد.
(مَّآ أَفَآءَ ٱللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِۦ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡقُرَىٰ فَلِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِ كَيۡ لَا يَكُونَ دُولَةَۢ بَيۡنَ ٱلۡأَغۡنِيَآءِ مِنكُمۡۚ وَمَآ ءَاتَىٰكُمُ ٱلرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَىٰكُمۡ عَنۡهُ فَٱنتَهُواْۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۖ إِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ) (آنچه را خداوند از اهل اين آباديها به پيامبرش باز گرداند، از آنِ
خدا و
پیامبر و خويشاوندان او، و
یتیمان و
مستمندان و
در راه ماندگان است، تا اين اموال عظيم در ميان ثروتمندان شما دست به دست نگردد. آنچه را پيامبر براى شما آورده بگيريد و
اطاعت كنيد، و از آنچه شما را نهى كرده خوددارى نماييد؛ و از مخالفت خدا بپرهيزيد كه خداوند كيفرش شديد است!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: يعنى حكمى كه ما در باره مساله
فی‌ء كرديم، تنها براى اين بود كه اين گونه درآمدها دولة ميان اغنياء نشود، و دولة چيزى را گويند كه در بين مردم متداول است و دست به دست مى‌گردد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «دولة»، ص۲۲۸.
