خوف (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

خَوْف (به فتح خاء و سکون واو) از واژگان نهج البلاغه به معنای ترس است.
خیفَة (به فتح فاء) حالتی است که از خوف عارض می‌شود و در جای خوف به کار می‌رود.

---

خَوْف به معنای ترس است.
راغب در مفردات گوید: خوف توقّع مکردهی است از روی علامت مظنون یا معلوم، چنانکه رجاء و طمع توقّع محبوبی است.
از روی آن، دو ناگفته نماند: خوف از جنود عقل و یکی از صفات است مثل خوف از خدا، خوف از عذاب آخرت و... چنانکه جبن از ضعف نفس و از صفات ناپسند است.

---

برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - خافَ - خطبه ۷۵ (موعظه)

امام علی (علیه‌السّلام) فرموده:
«رَحِمَ اللهُ عَبْداً ... راقَبَ رَبِّهُ وَ خافَ ذَنْبَهُ.»
«از مراقبت پروردگارش لحظه‌اى غفلت نورزد، و همواره از گناهان خود بترسد.»

۲.۲ - خيفَةً - خطبه ۴ (خوف حضرت موسی)

خیفَة حالتی است که از خوف عارض می‌شود و در جای خوف به کار می‌رود چنانکه فرموده:
«لَمْ يوجِسْ موسى خيفَةً عَلى نَفْسِهِ أَشْفَقَ مِنْ غَلَبَةِ الجُهّالِ وَ دُوَلِ الضَّلالِ.»
«موسی (علیه‌السّلام) از سحر ساحران بر خود نترسید آن‌جا که فرموده: (فَأَوْجَسَ في نَفْسِهِ خيفَةً مّوسَى.) بلکه از غلبه نادانان و دول‌های ضلال ترسید.»

---

مواردی متعدد از این مادّه در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است.

---