• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَسّ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دیگر کاربردها: حس (ابهام‌زدایی).


حَسّ (به فتح حاء و تشدید سین) از واژگان قرآن کریم به معنای کشتن، حیله و استیصال است.



حَسّ به معنای قتل است.
در اقرب الموارد گوید: «حَسَّهُ‌ حَسّاً: قَتَلَهُ وَ اسْتَاْصَلَهُ»
در قاموس حَسّ (به فتح اوّل) را حیله، استیصال و قتل گفته است.


به مواردی از حَسّ که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - تُحِسُ‌ (آیه ۹۸ سوره مریم)

(وَ کَمْ اَهْلَکْنا قَبْلَهُمْ مِنْ قَرْنٍ هَلْ‌ تُحِسُ‌ مِنْهُمْ مِنْ اَحَدٍ اَوْ تَسْمَعُ لَهُمْ رِکْزاً)
«چه مردمانی را که پیش از آن‌ها هلاک کرده‌ایم آیا کسی از آن‌ها را می‌بینی یا صدایی از آن‌ها می‌شنوی؟»


۲.۲ - تَحُسُّونَهُمْ‌ (آیه ۱۵۲ سوره آل عمران)

(وَ لَقَدْ صَدَقَکُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ اِذْ تَحُسُّونَهُمْ‌ بِاِذْنِهِ‌)
«خداوند، وعده خود را به شما، درباره پيروزى بر دشمن در احُد، تحقّق بخشيد؛ در آن هنگام كه دشمنان را به فرمان او، به قتل مى‌رسانديد.»
در ذیل این آیه گفته: علّت این تسمیه آن است که مقتول درد قتل را حسّ می‌کند.
(تَحُسُّونَهُمْ) از باب نصر ینصر به معنی کشتن و مصدر آن حَسّ (به فتح اوّل) است.
مجمع البیان در ذیل آیه فوق گوید: علّت این تسمیه آن است که قتل، حسّ را از بین می‌برد.



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۱۳۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دار القلم، ص۲۳۱-۲۳۲.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۶۲.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ص۶۴۴.    
۵. فیروز آبادی، مجدالدین، القاموس المحیط، ص۵۳۸.    
۶. مریم/سوره۱۹، آیه۹۸.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۱۶۱.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۱۷.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۲۱۳.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۸۲۳.    
۱۱. آل عمران/سوره۳، آیه۱۵۲.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۴، ص۶۶.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۴، ص۴۳.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۴، ص۲۹۵.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۸۵۸.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۲۱۳.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۸۲۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حسّ»، ج۲، ص۱۳۳-۱۳۴.    






جعبه ابزار