تَطمَئِنّ (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَطمَئِنّ:(اَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُ الْقُلوبُ) «تَطمَئِنّ» از مادّه
طَمْن (به فتح طاء و سکون میم) و
اِطمینان به معنای سکون و آرامش خاطر است.
خداوند به عنوان يک
قاعده كلى و اصل جاويدان و فراگير فرموده است: آگاه باشيد با
یاد خدا دلها آرامش مىگيرد.
به طور كلى آرامش و دلهره، نقش بسيار مهمى در سلامت و
بیماری فرد و
جامعه و
سعادت و بدبختى انسانها دارد، و چيزى نيست كه بتوان از آن به آسانى گذشت و به همين
دلیل تا كنون كتابهاى زيادى نوشته شده كه موضوع آنها فقط نگرانى و راه مبارزه با آن، و طرز بدست آوردن آرامش است.
تاریخ بشر پر است از صحنههاى غمانگيزى كه
انسان براى تحصيل آرامش به هر چيز دست انداخته و در هر وادى گام نهاده، و تن به انواع اعتيادها داده است. ولى
قرآن با يک جمله كوتاه و پرمغز، مطمئنترين و نزديکترين راه را نشان داده و مىگويد: بدانيد كه ياد خدا آرامبخش دلها است.
به موردی از کاربرد «تَطمَئِنّ» در قرآن، اشاره میشود:
(الَّذينَ آمَنواْ وَ تَطْمَئِنُّ قُلوبُهُم بِذِكْرِ اللّهِ أَلا بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلوبُ) «همان كسانى كه
ایمان آوردهاند، و دلهايشان به ياد خدا مطمئن و آرام است؛ آگاه باشيد، تنها با ياد خدا دلها آرام مىگيرد.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرمایند: اطمينان به معناى
سکون و آرامش است، و اطمينان به چيزى به اين است كه آدمى با آن دلگرم و خاطر جمع شود. و از ظاهر سياق برمىآيد كه صدر آيه بيان ذيل آيه قبل است، يعنى بيان جمله من اناب، و مىفهماند انابه همان ايمان و اطمينان
قلب است با
ذکر خدا، البته اين از ناحيه
عبد است كه او را آماده و مستعد مىسازد براى اينكه مشمول
عنایت و
عطیه الهى گردد، هم چنان كه
فسق و اعراض از
حق در طرف
ضلالت، خود زمينه را آماده براى اضلال خدايى مىكند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «تطمئن»، ج۳، ص ۳۵.