تفسیر (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَفْسیر (به فتح تاء و سکون فاء و کسر سین) از
واژگان قرآن کریم به معنای توضیح و تبیین همراه با مبالغه است.
تفسیر قرآن نيز از اين معنى است كه مراد
خدا را بيان و روشن میكند و آن باید مبتنى به قرآن و
سنّت قطعيّه باشد، يعنى قرآن را با قرآن و
حدیث مقطوع تفسير كند. اين كلمه يكبار بيشتر در كلام الله نيامده است.
تَفْسیر:
توضیح و تبیین همراه با مبالغه است.
تفسیر قرآن نيز از اين معنى است كه مراد
خدا را بيان و روشن میكند و آن اگر مبتنى به قرآن و
سنّت قطعيّه باشد، يعنى قرآن را با قرآن و
حدیث مقطوع تفسير كند، درست و صحيح است و اگر فقط با نظر خود تفسير كند و گويد: مراد
خدا حتما چنين است و يا خود نظرى داشته و قرآن را بر آن حمل كند، منهىّ است، مگر آنكه بگويد: چنين به نظر میآيد و مراد واقعى پيش
خدا و
برگزيدگان خدا است.
(وَ لا يَأْتُونَكَ بِمَثَلٍ إِلَّا جِئْناكَ بِالْحَقِّ وَ أَحْسَنَ تَفْسِيراً) ما قبل
آیه چنين است: «كافران گفتند: چرا قرآن يکدفعه به وى نازل نمیشود؟ زيرا كه میخواهيم با
نزول تدریجی و ادامه
وحی،
قلب تو را قوى و با ثبات كنيم و آن را با
ترتیل و دقت بر تو خواندهايم (كه حتما قلب تو را محكم خواهد كرد)».
آنوقت میرسيم به اين آيه
(وَ لا يَأْتُونَكَ ...) ظاهرا مراد از «مَثَل» قول و اشكال است كه «قول» يكى از معانى مَثَل است، يعنى: «
کافران پيش تو ايرادى و اشكالى نمیآورند مگر آنكه در جواب آن
حق را و بهترين توضيح را میآوريم»، تا ايراد آنها دفع و
واقعیت بهتر روشن شود (گوئى اشكال گرفتن سبب ايضاح بيشتر از جانب
خدا میگردد).
اين كلمه يكبار بيشتر در
کلام الله نيامده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "فسر"، ج۵، ص۱۷۵.