تزیین زمین (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جهانی پر زرق و برق ساختیم که هر گوشه‌ای از آن دل می‌برد، دیدگانرا به خود مشغول می‌دارد، و انگیزه‌های مختلف را در درون آدمی بیدار می‌کند، تا در کشاکش این انگیزه ها و درخشش این زرق و برقها و چهره‌های دل انگیز و دلربا، انسان بر کرسی
آزمایش قرار گیرد و میزان قدرت ایمان و نیروی
اراده و معنویت و فضیلت خود را به نمایش بگذارد.
قرآن کریم می فرماید، تسلط بر زیباییهای طبیعت، پندار خام
اهل دنیا می باشد: «... حتی اذا اخذت الارض زخرفها وازینت وظن اهلها انهم قـدرون علیها‌اتـها امرنا... فجعلنـها حصیدا...»... تا زمانی که روی
زمین زیبائی خود را (از آن) گرفته و تزیین می‌گردد و اهل آن مطمئن می‌شوند که می‌توانند از آن بهره مند گردند ... و آنچنان آنرا
درو می‌کنیم ... .
تزیین زمین به کشتزارهای متنوع و در معرض نابودی، عبرت آموز برای متفکران اندیشه مند می باشد: «... حتی اذا اخذت الارض زخرفها وازینت... علیها‌اتـها امرنا لیلا او نهارا فجعلنـها حصیدا کان لم تغن بالامس کذلک نفصل الایـت لقوم یتفکرون»... تا زمانی که روی زمین زیبائی خود را (از آن) گرفته و
تزیین می‌گردد ...(ناگهان) فرمان ما شب هنگام یا در روز برای نابودی آن) فرا می‌رسد (سرما یا صاعقه‌ای را بر آن مسلط می‌سازیم) و آنچنان آنرا درو می‌کنیم که (گوئی) هرگز نبوده است اینچنین آیات خود را برای گروهی که
تفکر می‌کنند شرح می‌دهیم.
از آنجا که
قرآن یک کتاب انسان سازی و
تربیت است در بسیاری از موارد برای روشن ساختن حقایق عقلی متوسل به ذکر مثال می‌شود و گاهی موضوعاتی را که آغاز و انجامش، سالها طول می‌کشد در یک صحنه زودگذر و قابل مطالعه در برابر چشمان مردم مجسم می‌سازد.
بررسی تاریخ پر ماجرای عمر یک
انسان یا یک نسل که گاهی یکصد سال طول می‌کشد برای افراد عادی کار آسانی نیست، اما هنگامی که صحنه‌ای همانند زندگی بسیاری از گیاهان که در چند ماه خلاصه می‌شود (از تولد و رشد و نمو و زیبائی و سپس نابودی) در مقابل او قرار دهند بسیار راحت می‌تواند چگونگی زندگی خود را در این آئینه شفاف ببیند.
درست این صحنه را در مقابل چشم خود مجسم کنید، باغی است پر از درخت و سبزه و گیاه که همگی به ثمر نشسته و غوغای حیات در سرتاسر آن نمایان است، اما در یک شب تاریک یا یک روز روشن ناگهان ابرهای سیاه
آسمان را میپوشاند،
رعد و برق و سپس طوفان و رگبارهای شدید و تگرگهای دانه درشت آنرا از هر سو درهم می‌کوبد. فردا که به دیدن آن
باغ می‌آئیم درختان در هم شکسته، گیاهان از هم پاشیده و پژمرده، و همه چیز را در هم به روی خاک ریخته در مقابل خودمان مشاهده می‌کنیم آنچنان که باور نمی‌کنیم این همان باغ سرسبز خرمی است که دیروز بروی ما می‌خندید.
آری چنین است ماجرای زندگی انسانها مخصوصا در عصر و زمان ما که گاه یک
زلزله یا یک جنگ چند ساعته چنان یک
شهر آباد و خرم را در هم می‌کوبد که چیزی جز یک ویرانه با یک مشت اجساد قطعه قطعه شده باقی نمی‌گذارد. وه چه غافلند مردمی که به چنین زندگی ناپایدار دل خوش کرده‌اند؟! .
قرآن کریم در مورد تزیین زمین به گیاهان و گلهای رنگارنگ، با آب باران می فرماید: «... کماء انزلنـه من السماء فاختلط به نبات الارض... حتی اذا اخذت الارض زخرفها وازینت...» ...همانند آبی است که از آسمان نازل کرده‌ایم که بر اثر آن گیاهان گوناگون که...می‌روید تا زمانی که روی زمین زیبائی خود را (از آن) گرفته و تزیین می‌گردد... .
«انا جعلنا ما علی الارض زینة لها لنبلوهم ایهم احسن عملا» ما آنچه را روی زمین است
زینت آن قرار دادیم، تا آنها را بیازماییم که کدامینشان بهتر عمل می‌کنند!.
کلمه زینت به معنای هر امر زیبایی است که وقتی منضم به چیزی شود، جمالی به اومی بخشد به طوری که
رغبت هر کسی را به سوی آن جلب می‌کند.
نفوس انسانی - که در اصل جوهری است علوی و شریف - هرگز مایل نبوده که به زمین دل ببندد ودر آنجا زندگی کند، ولی
عنایت خداوند تبارک وتعالی چنین تقدیر کرده که کمال و
سعادت جاودانه او از راه
اعتقاد وعمل حق تأمین گردد، به همین جهت تقدیر خود را از این راه به کار بسته که او را در موقف اعتقاد و عمل نهاده، به محک
تصفیه وتطهیرش برساند وتا مدتی مقدر در زمینش اسکان داده میان او و آنچه که در زمین هست علقه و جذبه‌ای برقرار کند و دلش به سوی مال و اولاد و جاه و مقام شیفته گردد. این معنا را از این جای آیه استفاده کردیم که می‌فرماید: آنچه در زمین هست ما زینت زمین قرارش دادیم. و زینت بودن مادیات فرع بر این است که در دل بشر ودر نظر او محبوب باشد، ودل اوبه آنها بستگی وتعلق یافته در نتیجه سکونت و
آرامش یابد.
جهانی پر زرق و برق ساختیم که هر گوشه‌ای از آن دل می‌برد، دیدگانرا به خود مشغول می‌دارد، و انگیزه‌های مختلف را در درون آدمی بیدار می‌کند، تا در کشاکش این انگیزه ها و درخشش این زرق و برقها و چهره‌های دل انگیز و دلربا، انسان بر کرسی
آزمایش قرار گیرد و میزان قدرت ایمان و نیروی
اراده و معنویت و فضیلت خود را به نمایش بگذارد.
آنگاه وقتی آن مدت معین که خدا برای سکونتشان در زمین مقرر کرده به سر آمد، ویا به عبارتی آن آزمایشی که خدا می‌خواست از فرد فرد آنان به عمل آورد وتحقق یافت، خداوند آن
علاقه را از بین آنها ومادیات محو نموده آن جمال وزینت وزیبایی که زمین را از آن می‌گیرد، وزمین به صورت خاکی خشک وبی گیاه می‌شود، آن سرسبزی و طراوت را از آن سلب می‌کند، وندای رحیل و کوس کوچ را برای اهلش می‌کوبد، از این آشیانه بیرون می‌روند، در حالی که چون روز تولدشان منفرد وتنها هستند. این سنت خدای تعالی در
خلقت بشر واسکانش در زمین وزینت دادن زمین ولذائذ مادی آن است تا بدین وسیله فرد فرد بشر را
امتحان کند و سعادتمندان از دیگران متمایز شوند.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۸، ص۶۳، برگرفته از مقاله «تزیین زمین».
