تاریخ حجاب (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پوشش زنان در زمان
پیامبر (ص) پوشش متداول و مرسوم آن زمان بوده؛ یعنی زنان بدنشان را می پوشاندند و
روسری روی سر آنها بوده، ولی مقداری از گوش و گردن و قسمتی از سینه ی آنها پیدا بود که آیه نازل شد و به پیامبر (ص) دستور داده شد که به زنان بگو آن مقدار را نیز بپوشانند، تا
زینت آنها پیدا و آشکار نباشد.
استفاده از
روسری ، از پوششهای زنان
جزیرة العرب، قبل از
تشریع حکم
حجاب بوده است.
وقل للمؤمنـت... ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن..
و به زنان با
ایمان بگو چشمهای خود را (از نگاه هوس آلود) فروگیرند، و دامان خویش را حفظ کنند و
زینت خود را- جز آن مقدار که نمایان است- آشکار ننمایند و (اطراف) روسریهای خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود)
از اینکه زنان
مؤمن به قرار دادن روسریهای خود بر گریبانها امر شده‌اند، معلوم می‌شود این نحوه
پوشش متعارف بوده است.
شهید مطهری به نقل از کشاف و دیگران می گوید: آنچه را که از
تاریخ استفاده می‌شود این است که زنان در زمان
پیامبر دارای حجاب بودند، البته نه حجاب کامل، زنان
عرب معمولا پیراهن‌هایی می‌پوشیدند که گریبان هایشان باز بود، دور گردن، سینه، در معرض دید بود. روسری‌هایی که به سر می‌انداختند، قسمت‌های پایین آن را به پشت سر می‌انداختند به طور طبیعی گوش‌ها و گوش واره‌ها و جلوی سینه و گردن نمایان بود
نتیجه این که حجاب زنان در زمان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم این گونه بوده است که تمام
بدن آنان در پوشش بوده، همچنین
روسری به سر می‌انداختند، منتها مقداری از سینه و گردن آنان و جاهایی که محل
زینت و موجب تحریک
شهوت مردان است، باز بود.
از
امام باقر علیه‌السّلام روایت شده: "روزی در هوای گرم
مدینه زن جوان زیبایی در حالی که طبق معمول
روسری خود را به پشت گردن انداخته و دور گردن و بناگوشش پیدا بود، از کوچه عبور می‌کرد، مردی از
اصحاب رسول خدا از طرف مقابل می‌آمد، آن منظره ی زیبا، سخت نظر او را جلب کرد و چنان غرق تماشای آن زن زیبا شد که از خودش و اطرافش غافل گشت و جلوی خودش را نگاه نمی‌کرد، آن زن وارد کوچه‌ای شد و جوان با چشم خود او را دنبال می‌کرد، همان طور که می‌رفت ناگهان
استخوان یا شیشه‌ای که از دیوار بیرون آمده بود به صورتش اصابت کرد و صورتش را مجروح ساخت، وقتی به خود آمد که
خون از سر و صورتش جاری شده بود. با همین حال به حضور
پیامبر رفت و ماجرا را به عرض رساند
این جا بود که آیه ی
حجاب نازل شد". و قل للمؤمنات یغضضن من ابصارهن و یحفظن فروجهن و لا یبدین زینتهن الا ما ظهر منها و لیضربن بخمرهن علی جیوبهن و لا یبدین زینتهن..
و به زنان با ایمان بگو چشمهای خود را (از نگاه هوس آلود) فرو گیرند و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را – جز آن مقدار که نمایان است – آشکار ننمایند و (اطراف) روسریهای خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود) و
زینت خود را آشکار نسازند، مگر... ".
بدیهی است که این آیه در مقام بیان توسعه ی محدوده ی پوشش و
حجاب است؛ زیرا قسمت‌های دیگر بدن با لباس‌های مرسوم آن زمان که همان
پیراهن های بلند بوده پوشیده می‌شد و فقط قسمت‌های سینه و گردن بود که باز بود
آنچه در این آیه محل دقت و مورد نظر است جمله ی "ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن" است.
راغب در مفردات می‌گوید: اصل
خمر به معنای پوشانیدن شیء است و به آنچه با آن چیزی را می‌پوشانند، خمار گویند، ولی در عرف، خمار مخصوص شده به آنچه زن سر خود را با آن می‌پوشاند
گفته‌اند وقت
نزول آیه زنان، اطراف چارقد و روسری را جمع کرده، به پشت سر می‌انداختند و سینه هایشان آشکار می‌شد قرشی،
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۰، ص۳۵۲، برگرفته از مقاله «تاریخ حجاب».
