• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بَلَس (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





بَلَس (به فتح باء و لام) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای یأس و ناامیدی، تحیر و سرگردانی است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص انسان‌های ناامید از این واژه استفاده نموده است.
این واژه سه بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.



بَلَس به معنای یأس و نامیدی، تحیر و سرگردانی آمده است.
«ابلاس»: به معنی یأس است.
چنان‌که طبرسی ذیل آیه ۱۲ سوره روم فرموده است به معنی تحیر و حیرت نیز آید.
در قاموس نیز آمده است: «اَبلسَ: یَأس وَ تَحَیّر.»


مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - يُبْلِسونَ - حکمت ۳۵۷ (موعظه)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در بیانی فرموده است:
«هذا وَ لَمْ يَأْتِهِمْ يَوْمٌ فيهِ يُبْلِسونَ
«اين حال دنياى آنان است و هنوز روزى كه در آن متحيّر و سرگردان خواهند بود، فرا نرسيده است.» در خطبه ۱۹۰ کلمه «ابلاس» آمده است.


۲.۲ - مُبْلِساً - خطبه ۸۲ (درباره میت)

همچنین درباره میّت فرموده است:
«ثُمَّ أُدْرِجَ في أَكْفانِهِ مُبْلِساً، وَ جُذِبَ مُنْقاداً سَلِساً.»
«ناامید و متحیّر در کفن‌هایش پیچیده شده و به طور تسلیم شده و به آسانی به طرف قبر کشیده شد.»


این واژه سه بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۱۴۳.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۵۴.    
۳. روم/سوره۳۰، آیه۱۲.    
۴. شیخ طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن (ط دار المعرفة)، ج۸، ص۴۶۶.    
۵. قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۲۲۵.    
۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۶۷، حکمت ۳۵۷.    
۷. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۴۱، حکمت ۳۶۷.    
۸. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۳۹، حکمت ۳۶۷.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۲۷، حکمت ۳۶۷.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۱۳.    
۱۱. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۱۶.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱۵، ص۶۳.    
۱۳. هاشمی خویی، میرزا حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۴۴۸.    
۱۴. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۴۲۴.    
۱۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۳۸، خطبه ۱۹۰.    
۱۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۶۰، خطبه ۸۲.    
۱۷. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۴۲، خطبه ۸۱.    
۱۸. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۱۳، خطبه ۸۳.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۵۹، خطبه ۸۳.    
۲۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۵۳.    
۲۱. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۵۹-۵۶۰.    
۲۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۴۳۶-۴۳۷.    
۲۳. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۴.    
۲۴. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۷۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بلس»، ص۱۵۲-۱۵۳.    






جعبه ابزار