بَرِیَّة (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَرِیَّة (به فتح باء و کسر راء) از
واژگان قرآن کریم به معنای خلق است.
از مشتقات این کلمه در
قرآن کریم بارِی (به فتح باء و کسر راء) به معنای آفریننده است.
مشتقات
بَرِیَّة که در
آیات قرآن آمده عبارتند از:
الْبَرِیَّةِ (به فتح الف، فتح باء و کسر راء) به معنای خلق و آفریده؛
نَبْرَاَها (به فتح نون، سکون باء و فتح راء) به معنای شما را بیافرینیم؛
الْبارِئُ (به فتح الف و کسر راء) به معنای آفریننده است.
بَرِیَّة به معنای خلق است.
به مواردی از
بَرِیَّة که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(اُولئِکَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ) «آن‌ها بهترین خلق‌اند.»
به نظر می‌آید که خلق را از آن جهت بریّه گفته‌اند که از مادّه عالم کنار شده و به صورت
انسان و زنده در آمده‌اند.
«هیچ مصیبتی در زمین و در وجودتان نرسیده مگر آن‌که آن در کتابی است پیش از آن‌که شما را بیافرینیم.»
در
مجمع البیان گفته: ضمیر
(نَبْرَاَها) به
(اَنْفُسِکُمْ) بر می‌گردد، ممکن است به
(مُصِیبَةٍ) برگردد یعنی: پیش از آن‌که آن را بیافرینیم و از مرحله‌ی
لوح محفوظ کنار نماییم.
به معنای آفریننده است.
(هُوَ اللَّهُ الْخالِقُ الْبارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْاَسْماءُ الْحُسْنی) «اوست
خدای اندازه‌گیر، آفریننده، صورت ده، برای اوست نام‌های خوب.»
با در نظر گرفتن آن‌چه در «برء- بريّه»
گفتيم، شاید خدا را از آن جهت باری گوییم که به وسیله‌ی ایجاد، اشیاء را از نبودن کنار و به طرف بود می‌کشاند.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «بریة»، ج۱، ص۱۷۳.
