برادر (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
برادر،
فرد مذکری است که از طرف
پدر و
مادر یا یکی از
والدین با شخص مشترک باشد.
منظور از برادر در اینجا، برادر نسبی و رضاعی است و برادر غیر نسبی و غیر رضاعی در جای دیگر (
اخوت) ذکر شده است.
پیشینه رابطه نَسَبی و برادری به
آفرینش اوّلیه
بشر باز میگردد؛ از زمانی که خداوند
آدم را آفرید و برای او فرزندانی قرار داد برادر و برادری نیز پدید آمد.
قرآن کریم در
آیات متعددی از وجود و سرگذشت برخی برادران در جوامع گذشته و چگونگی رابطه آنها با یکدیگر
سخن به میان آورده و
مؤمنان را به مطالعه این سرگذشتها و
عبرت گیری از آنها فراخوانده است:
در آیات ۲۷
سوره مائده به بعد به
پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم خطاب شده که سرگذشت دو فرزند آدم را برای مؤمنان بازگو کند که هر یک از این دو برادر برای
تقرب به
خدا کاری کردند؛ ولی تنها
عمل یکی از آنان پذیرفته شد.
در آیاتی دیگر قرآن از سرگذشت
حضرت یوسف علیهالسّلام و برادرانش یاد کرده است.
قرآن در آیات دیگری به بخشی از سرگذشت
خواهر موسی با برادر خود و نگرانی وی از سرنوشت او اشاره کرده است.
در آیه ۲۸
سوره مریم گروهی از
بنی اسرائیل حضرت مریم علیهاالسّلام را
خواهر هارون خطاب کرده و متولد شدن فرزندی بدون
پدر از وی را
قبیح شمردهاند.
در آیه ۸۲
سوره کهف از دو برادر
یتیم یاد شده که پدرشان برای آنان گنجی پنهان کرده بود و
حضرت خضر و
موسی علیهماالسلام برای حفظ آن، دیوار روی گنج را باز سازی کردند تا آنان پس از بزرگ شدن، گنج پنهان شده را خارج کنند.
در آیهای دیگر
قرآن به
سخن برخی از
منافقان صدر اسلام اشاره کرده که در مورد برادرانشان که در
جنگ کشته شده بودند میگفتند: اگر آنان نزد ما بودند کشته نمیشدند.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۱۸۶، برگرفته از مقاله «برادر».