اماکن منسوب به امام زمان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اماکنی فراوان به قدوم مبارک
امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) زینت یافته‌اند که هر کدامشان امروزه به صورت نمادهای
انتظار تبلور نموده‌اند و به
شیعیان منتظر تاکید شده است که در آن مکان‌ها حضور یابند و از
غیبت طولانی و وضعیّت آشفته
جهان با حضرت درد دل کنند و از
خداوند تعجیل
فرج حضرت را بخواهند اینک برخی آنها به صورت
اختصار بیان می‌شود.
مسجد جمکران در ۶ کیلومتری شهر مقدس
قم به طرف جادّه ی
کاشان واقع شده است این مکان با عظمت، تحت توجّهات و عنایات خاصّه حضرت قرار دارد و خود آن حضرت از شیعیانش خواسته‌اند که به این مکان روی آورند و آن را عزیز بدارند. حضرت به
حسن بن مُثله خطاب فرمود: «به مردم بگو به این موضع (مسجد مقدس جمکران)
رغبت کنند و آن را عزیز دارند...» آنگاه
نماز تحیّت مسجد و
نماز امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) را تعلیم داده سپس فرمودند: «هرکس این دو
نماز را بخواند همانند این است که در خانه
کعبه نمازگزارده باشد».
از دیر زمانی است که منتظران عاشق و دل باخته، از سراسر
ایران اسلامی‌و جهان
اسلام در شب‌های چهارشنبه هر هفته، با چشمان اشک بار و قلب‌های مالامال از
محبّت اهل بیت (علیه‌السّلام) در مسجد مقدّس جمکران، مشرف می‌شوند و اعمال
مسجد و نماز
امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) را بجا می‌آورند و دست به
دعا بر می‌دارند و از طولانی شدن دوران غیبت، مظلومیّت شیعیان و وضعیّت آشفته ی جهان با حضرت درد دل می‌کنند و برای حل مشکلات جوامع اسلامی‌و شفای مرض‌ها به حضرت متوسّل می‌شوند و تعجیل فرج حضرت را مصرّانه از خداوند می‌خواهند.
مسجد کوفه، از مکانهای مقدس و بارزترین نماد
انتظار است. این مسجد مقدس در هنگامه ی
ظهور، پایگاه تبلیغاتی
امام زمان (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) قرار می‌گیرد. روزگاری شیفتگان خاندان
عصمت در مسجد اعظم کوفه پیرو آن منبر مولای متقیان (علیه‌السّلام) گرد می‌آمدند و از بیانات گهربارش کسب
نور می‌کردند. در هنگامه ی ظهور نیز پیرامون منبر آخرین
امام نور، گرد می‌آیند و از سخنان گهربارش
فیض می‌برند.
امام صادق (علیه‌السّلام) می‌فرماید: «گویی به سوی
قائم (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) می‌نگرم که بر فراز مسجد
کوفه قرار گرفت، تعداد ۳۱۳ تن یارانش در اطراف او حلقه زده‌اند که پرچم داران، و فرمان روایان خداوند بر فراز گیتی در میان بندگان خدایند».
امام باقر (علیه‌السّلام) نیز در همین رابطه می‌فرماید: «
مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) وارد کوفه می‌شود سه گروه درگیر در یک صف برای او گرد می‌آیند او بر فراز
منبر می‌رود
خطبه می‌خواند و مردم آن قدر اشک شوق می‌ریزند که متوجّه سخنان او نمی‌شوند».
از
حضرت ابی جعفر (علیه‌السّلام) در مورد فضایل مسجد کوفه نقل شده که: «اگر مردم به فضیلتی که در مسجد کوفه است واقف بودند از راه دور توشه برداشته و بر مرکب سوار شده و به آنجا می‌رفتند و سپس فرمودند: یک
فریضه در آن بجا آوردن مساوی با یک
حج بوده و یک
نافله در آن خواندن معادل با یک عمره می‌باشد».
نیز آن حضرت فرمودند: «یک
نماز واجب در مسجد کوفه معادل با یک حج مقبول بوده و یک نماز مستحبی در آن برابر با یک
عمره قبول شده می‌باشد».
شیوه صالحین از
علماء و شیعیان منتظر بر این استوار است که تشرّف به دیدار حضرت قائم (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) را از دیرباز درخواست می‌کرده‌اند به طوری که بعضی از آنان چهل
شب جمعه از مسجد کوفه به
مسجد سهله رفته و یا چهل شب چهارشنبه در مسجد سهله
بیتوته کرده و تضرّع و زاری و عبادت می‌نمودند تا به این فیض عظیم نایل شوند
و با حضرت قائم (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) درد دل نماید و پایان غیبت او را از خدا بخواهند.
مسجد سهله، مهمترین مسجد پس از مسجد کوفه است که در حدود سه کیلومتری شمال غربی مسجد کوفه (در کشور
عراق) قرار دارد. و از نمادهای انتظار به شمار می‌آید. منتظران ظهور حضرت، در مسجد سهله که خانه
امام قائم (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) است حضور می‌یابند و از
خداوند تعجیل ظهور حضرت را می‌طلبند.
در مسجد سهله بُقعه‌ای معروف به
مقام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) وجود دارد و
زیارت آن حضرت در آن محل شریف برای منتظران مناسب است و از بعضی
کتب مزاریه نقل شده که شایسته است
حضرت ولی عصر (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) را در این محل در حالیکه ایستاده باشند با این
استغاثه زیارت کنند: «سلام الله الکامل التام الشّامل العام و...».
امام صادق (علیه‌السّلام) فرمود: «گویا حضرت قائم را در مسجد سهله همراه خانواده خود می‌بینیم». سپس فرمود: «هیچ پیامبری مبعوث نشد مگر اینکه در این مسجد نماز خواند». یکی از یاران حضرت به نام
ابوبصیر عرض کرد: «آیا
امام قائم (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) همواره در این مسجد خواهد بود؟ فرمود: «آری مسجد سهله
خانه امام قائم (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) است».
مسجد صعصعه، از مساجد شریف کوفه است؛ جماعتی از منتظران حضرت قائم (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) را در
ماه رجب در آن مسجد مبارک مشاهده کرده‌اند که دو
رکعت نماز بجا آورده و این
دعا را خوانده است: «اللهم یا ذالمن السابغة والالاء الوازعة...» ظاهر عمل آن است که این دعاء مخصوص این مسجد شریف و از اعمال آن است، نظیر دعاهای مسجد سهله و... و لیکن چون در ماه رجب بوده که آن حضرت این دعا را خوانده‌اند، احتمال داده شده که شاید این دعا از دعاهای ایام رجب باشد و لذا در کتب علما در اعمال ماه رجب نیز ذکر شده است.
در مسجد صعصعه نیز منتظران دل باخته حضور می‌یابند دست به دعا و
نیایش بر می‌دارند و در
فراق امام غایب شان
اشک می‌ریزند و از خداوند تعجیل ظهور حضرت را می‌خواهند.
یکی از بزرگترین قبرستان‌ها در جهان اسلام، قبرستان
وادی السلام در
نجف اشرف می‌باشد. این گورستان علاوه بر وسعت از لحاظ قدمت نیز کهن‌ترین گورستان جهان می‌باشد. وجود مقام
هود و
صالح و تصریح معصومان بر
دفن آن دو بزرگوار در این مکان، از قدمت بسیار زیاد این مکان
حکایت می‌کند.
دفن
آدم ابوالبشر و
نوح پیامبر در نجف اشرف و در داخل ضریح
امیرمؤمنان (علیه‌السّلام) دلیل روشنی است بر این که قدیمی‌ترین
مقبره بر فراز کره خاکی در همین منطقه است.
وادی السلام در دوران
عهد حضرت امیر (علیه‌السّلام) بارها و ساعتها راز و نیاز
حضرت علی (علیه‌السّلام ) را به خود دیده است و این مطلب در
احادیث فراوانی بیان شده است.
امام صادق (علیه‌السّلام) فرمود: هیچ مؤمنی در شرق یا غرب
دنیا نمی‌میرد، جز این که روحش را خداوند متعال به سوی وادی السلام گسیل می‌دارد.
راوی پرسید وادی السلام کجاست؟ فرمود: در میان صحرای کوفه و نجف می‌باشد، گویی با چشم خود می‌بینم که مخلوقات بسیاری بر فراز منبرهایی از نور نشسته با یکدیگر سخن می‌گویند.
از ویژگیهای وادی السلام این است که هر کس در آن جا دفن شود
عذاب قبر و سؤال
نکیر و منکر از او برداشته می‌شود زیرا
تربت امیرالمؤمنین(علیه‌السّلام) چنین خاصیتی را دارد
و به همین علت بسیاری از بزرگان
وصیت می‌کردند که جنازه شان را به نجف اشرف منتقل کنند و در جوار حرم ملکوتی حضرت علی (علیه‌السّلام) در
بهشت روی
زمین (وادی السلام) به خاک بسپارند.
محدث نوری در مورد تاریخچه مقام حضرت
مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) می‌نویسد: در بیرون شهر نجف در سمت غربی
قبرستان معروف وادی السلام مقام مقدس حضرت
مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)
واقع است که از برای آن، صحن، گنبد، مقام و بارگاهی است و در آنجا محرابی است منتسب به
حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) که علت این
انتساب معلوم نیست، نمی‌دانیم که آیا در آن جا کسی آن سرور (
امام) را دیده است، یا کرامتی از آن حضرت در آن مکان مقدس ظاهر گشته؟ جز آن که این مقام شریف از قدیم الایام وجود داشته است.
مرحوم
محمدتقی مجلسی (رحمة‌الله‌علیه ) در کتاب
لوامع صاحب قرانی که در سال ۱۰۶۶ هجری قمری نوشته است سفر به
عتبات عالیات را به طور مشروح آورده و در ضمن آن فرموده: ۲۸ سال پیش از این به زیارت
امام علی (علیه‌السّلام) مشرف شدم... اکثر ایام در مقام
حضرت صاحب الامر (علیه‌السّلام) می‌بودم که در خارج نجف اشرف
واقع است... شب‌ها پروانه وار بر دور
روضه مقدسه می‌گشتم... روزها در مقام حضرت صاحب الامر..
در کتاب
لؤلؤ الصدف فی تاریخ النجف تالیف سید عبدالله مشهور به
ثقه الاسلام، که در تاریخ ۱۳۲۲ هجری قمری تالیف شده
آمده است که در مقام حضرت
مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)
سنگ مرمری هست که زیارتنامة آن حضرت بر آن حک شده است و تاریخ کنده کاری آن ۹۱۲ هجری می‌باشد. از این نوشته‌ها نتیجه می‌گیریم که این مقام در طول قرون و اعصار به عنوان مقام حضرت
مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)
اشتهار داشته و همه روزه پذیرای خیل عاشقان حضرت بوده است. و کرامات و معجزات بی شماری از آن بزرگوار در این مقام مشاهده شده، بیماران صعب العلاجی با نفس مسیحایی اش
شفا یافته است.
امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) در کجا و چگونه غایب شد؟ آیا در سرداب منزل پدرش غایب شد و هنوز نیز در آنجاست؟ در این باره به
شیعه تهمت‌هایی زده‌اند؛ می‌گویند شیعه معتقد است ماموران خلیفه عباسی به منزل حضرت در
سامرا هجوم آوردند تا او را دستگیر کنند و آن حضرت در آن هنگام در
سرداب از دیده‌ها پنهان شد این داستان چنان شهرت یافته که وی را صاحب سرداب لقب داده‌اند. در حالی که در منابع شیعی هیچ نامی‌از سرداب نیست. نویسندگان
اهل سنت بر این نظر اصرار می‌ورزند و متاسفانه این سخن دستاویزی برای حمله برخی از آنان به
تشیع گردیده است.
آنان پنداشته‌اند که شیعیان در میان سرداب
امام خود را می‌جویند و ظهورش را از آن نقطه انتظار می‌کشند.
واقع قضیه این است که
امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) از هنگام
ولادت در
اختفا به سر می‌برد و بعد از نماز گزاردن به پیکر پاک
پدر و دفن آن حضرت وارد منزل شد و دیگر کسی آن حضرت را در
اجتماع و در جمع مردم ندید.
خانه‌ای که از آن سخن گفته می‌شود، دو قسمت داشت، یک قسمت برای مردان و قسمت دیگر برای خانم‌ها و یک سرداب هم زیر اتاقها قرار داشت که در ایام گرما
اهل خانه در آن سرداب زندگی می‌کردند.
شیعه این خانه و سرداب را محترم می‌دارد؛ زیرا برخی از امامانشان در این خانه زندگی می‌کردند و
امام‌هادی و
امام عسکری و نیز
امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) در همین خانه، خداوند سبحان را عبادت می‌کردند. این یک امر عقلانی و طبیعی است که به جهت علاقه‌ای که به پیشوای دینی خود دارند متعلقات او را هم محترم بشمارند و خلاصه سخن
غیبت حضرت در سرداب بهتانی بیش نیست و هیچ یک از بزرگان
شیعه چنین باوری ندارند.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «اماکن منسوب به امام زمان»، تاریخ بازیابی ۹۵/۳/۳۰.
