الإمام المهدی و الیوم الموعود (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«الامام المهدی و الیوم الموعود»،
اثر شیخ
خلیل عبدالامیر رزق ، نویسنده معاصر شیعی و مسئول فرهنگی و روابط بین الملل حزب الله لبنان، کتابی است به
زبان عربی که به بررسی موضوع
مهدویت میپردازد.
کتاب مشتمل بر مقدمهای به قلم مولف، هشت بخش و هر بخش مشتمل بر فصولی است.
مولف در این کتاب، در بخشهای مختلف این کتاب موضوعات ذیل را مورد بررسی و پژوهش قرارداده است:
میلاد
امام مهدی علیهالسّلام و حوادث و اتفاقاتی که همزمان با ولادت آن حضرت به وقوع پیوسته و پاسخ گویی به شبهات و اباطیلی که این امر را امری
موهوم و خیالی جلوه میدهند. مولف در این بخش از کتاب با ادله و براهین متقن به
اثبات موضوع پرداخته و از عقیده شیعی درباره
حضرت مهدی علیهالسّلام
دفاع کرده است.
موضوع مهم دیگری که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته، موضوع
غیبت حضرت و
فلسفه و ضرورت آن است. مولف در این رابطه به شبهات مطروحه پاسخ گفته و حالات سفیران و نواب خاص حضرت را در دوران
غیبت صغری مورد بررسی قرار داده است.
بررسی روز ظهور حضرت و علائم و شرائط وقوع آن و نیز
تاریخ و
زمان ظهور موضوع دیگری است که مولف آن را از منظر
روایات مورد پژوهش قرار داده است.
سخن از اصحاب و یاران حضرت و ویژگیهای شخصیتی آنان موضوع دیگری است که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است.
مولف همچنین در پرتو روایات و
احادیث به بررسی وقایعی که پس از ظهور حضرت در
عالم به وقوع میپیوندد، سخن گفته است.
یکی از موضوعات مهمی که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته، موضوع
دولت و حکومت حضرت حجت علیهالسّلام ، ویژگیها و خصائص آن و نیز مفهوم
رجعت ، که از عقائد خاص شیعی است، میباشد.
اینک به معرفی بخشها و برخی فصول این کتاب پرداخته میشود:
ولادت امام
مهدی علیهالسّلام ، شبهات و پاسخها
در این بخش که ۶ فصل را در برمی گیرد، مولف به تحقیق و بررسی درباره تاریخ ولادت حضرت پرداخته و ادله حاکی از وقوع ولادت حضرتش را که از جانب برخی از عالمان اهل سنت انکار شده بیان داشته و در این زمینه به روایاتی از
پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلّم و ائمه معصومین علیهالسّلام
استناد جسته و از آن دسته از عالمان اهل سنت که در
آثار خویش روایاتی را از
صحابه درباره وقوع ولادت امام علیهالسّلام نقل کردهاند نیز یاد کرده است. وی همچنین در ادعای کسانی که
احادیث مذکور را ضعیف تلقی کردهاند،
مناقشه کرده و بدانها پاسخ میدهد.
مولف، در فصل چهارم این بخش از امام
مهدی علیهالسّلام به عنوان حقیقتی تاریخی و دینی یاد کرده و ادعای کسانی که این موضوع را تئوریای صرفا شیعی قلمداد میکنند، تخطئه مینماید. مولف در این راستا از شماری از عالمان اهل سنت که وجود امام
مهدی علیهالسّلام را منکر شدهاند، نام برده و از کسانی چون
ابن حجر عسقلانی ،
ابن خلدون ، قرمانی،
ابن کثیر که داستان سرداب را دستاویز خود برای حمله به عقیده
شیعه درباره
مهدویت ساختهاند، یاد کرده و به ادعای
سخیف آنان پاسخ میگوید.
مولف در مواجهه با این اباطیل، به نقل قول برخی از علمای اهل سنت که به وجود امام
مهدی علیهالسّلام تصریح نمودهاند، میپردازد و از کسانی؛ چون: شیخ
عبدالوهاب شعرانی در «
الیواقیت و الجواهر »، شیخ
محمد بن یوسف گنجی در «
البیان فی اخبار صاحب الزمان »،
ابن حجر هیتمی در «
الصواعق المحرقه »،
ابن خلکان در «
وفیات الاعیان » و... نام میبرد.
نویسنده، در ادامه این فصل به بیان تناقضاتی که در کلام تشکیک کنندگان در موضوع ولادت امام
مهدی علیهالسّلام وجود دارد، پرداخته و از ردیههایی که برخی علمای
اهل سنت بر منکران وجود حضرتش نگاشتهاند، یاد میکند.
در فصلی دیگر از این بخش، مولف به بیان صفات و ویژگیهای حضرت
مهدی علیهالسّلام پرداخته و از اسامی و القاب حضرت؛ همچون:
مهدی، قائم، منتظر، بقیه الله و... نام برده و
علت نهی از نام بردن حضرت به اسم شریفشان را نیز مورد بررسی قرار میدهد.
در فصلی دیگر از این بخش، مولف موضوع مهم دیگری را مورد بررسی قرار داده و از اشخاصی که به
دروغ از آنان به عنوان
مهدی موعود یاد شده و یا کسانی که در طول
تاریخ ادعای
مهدویت نمودهاند، نام میبرد. در این فصل، همچنین دیدگاه مثبت عالمان سنی درباره ولادت امام
مهدی علیهالسّلام بیان گردیده است.
بخش دوم کتاب که به موضوع غیبت اختصاص یافته، سه فصل را دربرگرفته که در فصل نخست، به غیبت صغری و حوادثی که طی آن به وقوع پیوسته پرداخته شده و در فصل دوم، به موضوع مهم سفارت و
نیابت خاصه از حضرت در دوران غیبت صغری پرداخته شده و در آخرین فصل از غیبت کبرای امام
مهدی علیهالسّلام سخن گفته شده است.
از جمله موضوعاتی که در فصل نخست این بخش بدان پرداخته شده است، موضوع فعالیتها و اقداماتی است که امام زمان علیهالسّلام در زمان غیبت صغری بدانها مبادرت میورزیدهاند؛ نظیر: گفتگوهای مداوم و آشکار امام با دیگران در
اثبات و اقامه برهان بر وجود خویش، به عنوان
مهدی موعود و پاسخ گویی به بسیاری از مسائل و مشکلات که پاسخ گویی بدانها از عهده همگان، حتی سفرای حضرت خارج بوده و نیز گفتگوهای پنهانی امام با یاران ویژه خویش درباره موضوعات مختلف. در این فصل، همچنین به داستان سرداب اشاره شده است.
فصل دوم این بخش، به موضوع سفارت و نیابت در عصر غیبت صغری اختصاص یافته و از سفیران واقعی امام علیهالسّلام ، وکلاء امام علیهالسّلام و نیز سفیران دروغین و مدعیان سفارت نظیر شریعی، ابن نصیر نمیری، ابن هلال کرخی، حسین بن منصور حلاج، شلمغانی و... سخن گفته شده است.
در فصل سوم این بخش، درباره غیبت کبرای حضرت سخن گفته شده و از
فلسفه غیبت مذکور و نیز فوائد آن و نیز شبهات و سؤالاتی که درباره حضرت و غیبت ایشان مطرح شده، بحث شده است.
بخش سوم با عنوان «روز ظهور» دارای دو فصل است.
در فصل نخست، به بیان شرائط و
علامات ظهور پرداخته شده و از فرق میان شرائط ظهور و علائم آن سخن به میان آمده است.
در این فصل، از پنج علامت حتمی ظهور؛ یعنی: خروج
سفیانی ، خروج حسن یا حسین
یمانی ، فرورفتن لشکر سفیانی در زمین، ندای آسمانی و
قتل نفس زکیه یاد شده است.
در فصل دوم این بخش، درباره علائم حتمی که هم با ظهور حضرت و هم با برپا شدن قیامت مرتبط میباشد، سخن گفته شده است. برخی از این علائم عبارت است از: خروج دجال، خروج یاجوج و ماجوج، برافراشته شدن پرچمهای سیاه از جانب مشرق (
خراسان )،
کسوف و
خسوف بی موقع،
طلوع خورشید از سمت
مغرب ،
خروج سید حسنی و....
بخش چهارم، به موضوع تاریخ و زمان ظهور اختصاص یافته است. در فصل نخست این بخش، از زمان
ظهور ، در فصل دوم، از اصحاب و یاران امام و در فصل سوم، از دینی که حضرت مردم را بدان فرامی خواند، سخن گفته شده است.
بخش پنجم، به وقایع بعد از ظهور اختصاص یافته و دارای پنج فصل است.
در فصول مختلف این بخش، از آغاز ظهور، حضور امام در
عراق و
کوفه به عنوان مقر حکومت
مهدوی، امام
مهدی علیهالسّلام و ایران، وقایع منطقه
شام و نیز حضرت
مهدی در صحنه نبرد سخن گفته شده است.
بخش ششم، به معرفی
دولت مهدوی اختصاص یافته و ضمن دو فصل، به ویژگیهای این
دولت و نیز امتیازات آن نسبت به سایر
دولتها و حکومتهایی که قبل از آن
استقرار یافته، سخن گفته شده و مدت زمانی که طی آن حضرت به حکم رانی میپردازند، مورد بررسی قرار گرفته است.
در بخش هفتم، به موضوع رخت بربستن
امام مهدی علیهالسّلام از
جهان مادی و وضعیت جهان پس از ایشان پرداخته شده و موضوع
رجعت و ادله آن و نیز مقصود از رجعت از دیدگاه
شیعه بیان گردیده است.
بخش هشتم، که در واقع خاتمه کتاب حاضر را تشکیل میدهد، به تکالیف مومنان در
زمان غیبت، در قبال ولی امر و نیز برخی ادعیه و زیارات مختصه امام عصر (ارواحنا فداه) اختصاص یافته است.
کتاب حاضر مشتمل بر پاورقیهایی به قلم مولف و فهرست منابع و مطالب میباشد.
نرم افزار کتابخانه
مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.