• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اضطرار اختیاری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اضطرار اختیاری به اضطرار حاصل از سوء اختیار مکلَّف اطلاق می‌شود.



اضطرار اختیاری، اضطراری است که به اختیار خود شخص به وجود می‌آید؛ به بیان دیگر، منشا ایجاد حالت اضطرار، سوء اختیار مکلف است، هر چند بعد از پدید آمدن اضطرار، اختیار از او سلب می‌گردد، مانند آن که شخصی در جایی که به اندازه کافی آب پیدا نمی‌شود، به عمد آبی را که برای وضو یا غسل نگه داشته، بریزد، به طوری که مجبور به تیمم شود؛ یا این که فرد به اختیار خود، کاری انجام دهد (مثلا قمار کند) و خود را مقروض نماید، به طوری که ناچار به فروش خانه خود شود.
جایز نیست مکلف به اختیار، خود را مضطر و عاجز نماید.


اطلاقات اوامر اضطراری شامل اضطرار ناشی از اختیار مکلف نمی‌شود، مگر این که دلیل خاص بر وجوب به جا آوردن آن باشد، مثل نماز که دلیل خاص بر وجوب انجام آن نسبت به کسی که آب را از بین می‌برد، دلالت می‌کند.
[۳] فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج۳، ص۱۰۸.



۱. خویی، ابوالقاسم، محاضرات فی اصول الفقه، ج۲، ص ۲۴۲- ۲۴۱.    
۲. خمینی، روح الله، الرسائل، ج۲، ص۲۰۲.    
۳. فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج۳، ص۱۰۸.



فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۱۹، برگرفته از مقاله «اضطرار اختیاری».    




جعبه ابزار