ابوسلیمان داود بن کثیر رقی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابوسلیمان داود بن کثیر رقّی جمال کوفی (پس از ۲۰۳ هـ)، از اصحاب و راویان
امام صادق و
امام کاظم (علیهما‌السّلام) و راوی از
امام رضا (علیه‌السّلام) و از محدثان
شیعه در
قرن دوم و سوم هجری قمری بود. علمای رجال درباره شخصیت رقی اختلاف نظر دارند عده‌ای او را محدثی ضعیف شمرده و برخی دیگر او را موثق دانسته‌اند.
ابوسلیمان داود بن کثیر بن ابی‌خلده رقّی جمال کوفی، از موالی
بنی‌اسد و از اصحاب امام صادق و امام کاظم (علیهما‌السّلام) بود
و از آن دو بزرگوار و امام رضا (علیه‌السّلام)
روایت کرده است.
ابن‌بابویه نیز حدیثی را نقل کرده که دلالت دارد که رقّی
امام باقر (علیه‌السّلام) را نیز درک کرده و از آن حضرت روایت نموده است.
ابوسلیمان افزون بر
امامان معصوم، از محدثان دیگری همچون
بشر بن ابی‌غیلان و
ابوعبیده حذّاء حدیث آموخته و روایت کرده است.
وی دارای شاگردان و راویانی نیز بوده که مشهورترین ایشان
زکریا بن آدم،
علی بن اسباط و
حسن بن محبوب می‌باشند.
درباره شخصیت رقّی، میان علما و رجال‌نویسان اختلاف است: برخی چون
نجاشی،
ابن‌غضائری و
ابن‌داود وی را محدثی ضعیف، فاسدالمذهب و غیرموثق دانسته و مدعی شده‌اند که
غالیان، او را از خود دانسته و از او روایت نقل کرده‌اند.
در مقابل، بزرگانی چون
شیخ طوسی،
شیخ مفید،
کشّی و دیگران بر وثاقت وی تاکید کرده‌اند.
شیخ مفید نوشته است: رقّی از اصحاب خاص امام کاظم (علیه‌السّلام)، فردی موثق، با ورع، عالم و
فقیه و شیعه خاص امام بود و از کسانی است که نص بر
امامت امام رضا (علیه‌السّلام) را از امام کاظم (علیه‌السّلام) نقل کرده است.
کشّی نیز روایاتی را نقل کرده که امام صادق (علیه‌السّلام) رقّی را ستوده و او را به منزله
مقداد نسبت به
رسول خدا دانسته است.
همچنین بنابر حدیثی از امام رضا (علیه‌السّلام) نقل شده که فرمود: هر کس دیدار با یاران
امام عصر (علیه‌السّلام) او را خوشحال می‌کند، به داود رقّی بنگرد.
طبق روایتی که
علامه مجلسی از
قرب الاسناد حمیری نقل می‌کند، گویا رقّی در زمان امام رضا (علیه‌السّلام) مدتی در
زندان حاکم وقت به سر برده و حضرت برای آزادی وی
دعا فرموده‌اند.
تاریخ دقیق وفات رقی معلوم نیست، ولی به تصریح نجاشی وی اندکی پس از شهادت امام رضا (علیه‌السّلام) به سال ۲۰۳ هـ درگذشته است.
رقی دارای تالیفاتی چون کتاب الاهلیلجه، کتاب المزار
و اصل بوده است.
برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۲۳، برگرفته از مقاله «ابوسلیمان داود بن کثیر رقی».
