• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

إِثْم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: إِثْم (مفردات‌نهج‌البلاغه)
مقالات مرتبط: اثم (مفردات‌قرآن)، إِثْم (لغات‌قرآن)، اثم.


إِثْم (به کسر همزه و سکون ثاء) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای گناه و ضرر است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در مورد بیان رابطه گناه با ضرر از این واژه استفاده نموده است.


إِثْم به معنای گناه و کار حرام است.
[۱] فیروزآبادی، مجدالدین، قاموس المحیط، ج۴، ص۷۲.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۱۰    

در قرآن کریم آمده:
(وَ اِثْمُهُما اَکْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما)
[۳] بقره/سوره۲، آیه۲۱۹.    
لذا معلوم است که معنای اصلی آن ضرر است.

یکی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - أَثِمَ - حکمت ۲۸۹ (افراط در دشمنی)

از آن‌جا که گناه با ضرر رابطۀ مستقیم دارد، لذا امام علی (علیه‌السلام) در این خصوص می‌فرمایند:
«مَن بَالَغَ فِي الْخُصوُمَةِ أَثِمَ.»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۵۰، حکمت ۲۸۹.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۲۲۵، حکمت ۲۹۸.    
[۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۲۸، حکمت ۲۹۸.    

«هر کس در خصومت مبالغه کند به گناه می‌افتد.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۱۳.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۶۹.    
(شرح‌های خطبه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۶۹.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱۴، ص۱۷۷.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۳۸۹.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۲۰۴.    
)


مواردی متعدد از این مادّه در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است.
[۱۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۱۴، حکمت ۱۴۶.    
[۱۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۰۲، نامه ۵۳.    


۱. ↑ فیروزآبادی، مجدالدین، قاموس المحیط، ج۴، ص۷۲.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۱۰    
۳. ↑ بقره/سوره۲، آیه۲۱۹.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۵۰، حکمت ۲۸۹.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۲۲۵، حکمت ۲۹۸.    
۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۲۸، حکمت ۲۹۸.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۱۳.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۶۹.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۶۹.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱۴، ص۱۷۷.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۳۸۹.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۲۰۴.    
۱۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۱۴، حکمت ۱۴۶.    
۱۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۰۲، نامه ۵۳.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اثم»، ص۲۵-۲۶.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژگان قرآنی | واژه شناسی واژگان حکمت 289 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
جعبه ابزار