أَوَیٰ (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
أَوَیٰ (به فتح الف و واو) یکی از
مفردات نهج البلاغه، به معنای نازل شدن، لاحق شدن و پناه بردن میباشد.
حضرت علی (علیهالسلام) نسبت به سرگردانی قوم
یهود و زمانه بعد از خود از این واژه استفاده نمود است.
أَوَیٰ به معنای نازل شدن، لاحق شدن، پناه بردن و ماوی گزیدن آمده است.
چنانکه گفته میشود: «
اَوَیتُ مَنزِلی وَ اِلَیه: نَزلته.»
«
اَوَی اِلَی کَذا: اِنضَّمَ اِلَیه.»
برخی از مواردی که در «
نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
بههمین جهت امام (علیهالسلام) در
خطبه قاصعه نسبت به سرگردانی
یهود فرمودهاند:
«لا يَأْوونَ إِلَى جَناحِ دَعْوَة يَعْتَصِمونَ بِها.» «لاحق نمیشدند به طرف دعوت
رسولی که چنگ بزنند به دعوت او.»
آن حضرت (علیهالسلام) درباره
زمان بعد از خود فرموده است:
«مِنْهُمْ تَخْرُجُ الْفِتْنَةُ، وَ إِلَيْهِمْ تَأوي الْخَطيئَةُ.» «
فتنه از آنها بروز میکند، و
گناه در آنها مکان میگیرد.»
امام (علیهالسلام) درباره
زمان بعد از خویش، همچنین فرموده است:
«سَيَأْتي عَلَيْكُمْ مِنْ بَعْدي زَمانٌ لَيْسَ فيهِ شَيْءٌ أَخْفَى مِنَ الْحَقِّ ... فَالْكِتابُ يَوْمَئِذ وَ أَهْلُهُ مَنْفِيّانِ ... لا يُؤْوِيهِما مُؤْو.» «بعد از من زمانی (زمان
بنی امیه) میآید که چیزی مخفیتر از
حق نیست،
قرآن و اهل قرآن در آن رانده شده و
نفی میشوند، پناه دهندهای به آن دو، پناه نمیدهد.»
«موو»
اسم فاعل است.
این کلمه با مشتقات آن، شش بار در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اَوی»، ص۱۰۵-۱۰۴.