أَحَد (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
أَحَد (به فتح الف و حاء) از
مفردات نهج البلاغه به معنای یکی در مقابل دو و سه و ... است.
در
قرآن کریم و بیان
امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) به همین معانی استعمال شده است.
أَحَد گاهی اسم است به معنی «یکی» در مقابل دو و سه و ... دیگر آن‌که وصف آید به معنی بی‌همتا و بی‌نظیر و آن وقت فقط در باری تعالی به کار می‌رود.
برخی از مواردی که در «
نهج‌البلاغه» استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد:
آن حضرت (علیه‌السلام) درباره نتايج درخشان
بعثت پیامبر فرمود:
«إنَّ اللهَ سُبحانَه بَعَثَ مُحَمَّداً (صلى‌الله‌عليه‌وآله)، وَ لَيْسَ أَحَدٌ مِنَ الْعَرَبِ يَقْرَأُ كِتَاباً.» «
خداوند محمد (ص) را مبعوث كرد در حالی كه كسى از
عرب كتابى نمى‌خواند و خواندن بلد نبود.»
آن حضرت (علیه‌السلام) در مقام موعظه فرمود:
«المَرْءُ المُسْلِمُ البَريءُ مِنَ الخِيانَةِ يَنْتَظِرُ مِنَ اللهِ إِحْدَى الحُسْنَيَيْنِ: إِمّا داعِيَ اللهِ فَما عِنْدَ اللهِ خَيْرٌ لَهُ، وَ إِمّا رِزْقَ اللهِ فَإِذا هُوَ ذُو أَهْل وَ مال، وَ مَعَهُ دينُهُ وَ حَسَبُهُ.» «مسلمانى كه از
خیانت به دور باشد،
انتظار دارد يكى از دو خوبى نصيبش گردد: يا
عمر او پايان يافته و
دعوت الهى فرا رسد، و آن‌چه
خداوند در
آخرت برايش مهيّا كرده بهتر است، و يا خداوند او را روزى دهد و صاحب
همسر و فرزند و
ثروت گردد، در عين اين‌كه
دین و شخصيّت خود را نگاهداشته است.»
آن حضرت (علیه‌السلام) درباره مردگان فرموده:
«إِنْ جيدوا لَمْ يَفْرَحوا، وَ إِنْ قُحِطوا لَمْ يَقْنَطوا، جَميعٌ وَ هُمْ آحادٌ، وَ جيرَةٌ وَ هُمْ أَبْعادٌ، مُتَدانونَ لا يَتَزاوَرونَ.» «نه از
باران خوش‌حال و نه از
قحط سالى مأيوس مى‌گردند، گرد همند ولى تنهايند، همسايه‌اند ولى از هم دور!، با يک‌ديگر فاصله‌اى ندارند ولى هيچ‌گاه به ديدار هم نمى‌روند.»
مواردی متعدد از این مادّه در نهج البلاغه استفاده شده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اَحَد»، ص۲۸.
