یُغٰاثوا (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یُغٰاثوا:(يَسْتَغيثوا يُغاثوا بِماء كَالْمُهْلِ) «یُغٰاثوا» از مادّه
غَوْث (به فتح غین و سکون واو) به معنای
یاری و نصرت است.
استغاثه به معنى يارى خواستن است و اين معنا در صورتى است كه مادّه اصلى آن
غوث (واوى)باشد، امّا احتمال يائى هم به آن داده شده كه در اين صورت، استغاثه به معنى
آب خواستن است از مادّه «غيث» نه از «غوث» كه البته آن مناسب آيه مورد بحث است. چنان كه
تفسیر نمونه در ترجمه آيه گفته است: و اگر (ستم‌كاران) تقاضاى آب كنند، آبى براى آن‌ها مى‌آورند همچون
فلز گداخته. ولى بعضى مفسران در ترجمه آيه نوشته‌اند: اگر يارى خواستند يارى كرده شوند به آبى مثل فلز
گداخته در گرمى و يا
روغن جوشان. به هر حال براى ظالمان و دنياپرستان بى‌ايمان همان‌طور كه در اين جهان انواع مشروبات وجود دارد و ساقى را
صدا مى‌كنند تا جام‌هايى از
شراب رنگارنگ پيش روى آن‌ها حاضر كنند در
دوزخ نيز ساقى و آورنده نوشيدنى دارند، امّا چه آبى؟ آبى همچون فلز
گداخته.
به موردی از کاربرد «یُغٰاثوا» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ قُلِ الْحَقُّ مِن رَّبِّكُمْ فَمَن شاء فَلْيُؤْمِن وَ مَن شاء فَلْيَكْفُرْ إِنّا أَعْتَدْنا لِلظّالِمينَ نارًا أَحاطَ بِهِمْ سُرادِقُها وَ إِن يَسْتَغيثوا يُغاثوا بِماء كَالْمُهْلِ يَشْوي الْوُجوهَ بِئْسَ الشَّرابُ وَ ساءتْ مُرْتَفَقًا) «بگو:
حق از سوى پروردگارتان براى شما آمده است! هركس مى‌خواهد
ایمان بياورد و اين
حقیقت را پذيرا شود)، و هركس مى‌خواهد كافر گردد. ما براى ستم‌كاران آتشى آماده كرده‌ايم كه سرا پرده‌اش آنان را از هر سو احاطه كرده است. و اگر تقاضاى آب كنند، آبى براى آنان مى‌آورند كه همچون فلز
گداخته صورت‌ها را بريان مى‌كند. چه نوشيدنى بدى، و چه اجتماع ناپسندى.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(إِنّا أَعْتَدْنا لِلظّالِمينَ ناراً) در
مجمع البیان گفته است
کلمه سرادق به معناى فسطاط و خيمه‌اى است كه نسبت به آن‌چه كه در آن است محيط باشد. بعضى ديگر گفته‌اند سرادق، آن پارچه‌اى است كه دور خيمه از طرف پائين مى‌كشند كه فاصله خيمه و
زمین را بپوشاند. و درباره كلمه
مهل گفته است به معناى
خلط و
درد زیتون است. بعضى هم گفته‌اند به معناى
مس مذاب است. و در معناى كلمه مرتفق گفته است، به معناى متكا است كه از ماده مرفق گرفته شده و در اصل معناى ارتفق اين بوده كه فلانى به مرفق خود تكيه زده و كلمه شي‌ء به معناى پخته شدن است، مى‌گويند شوى، يشوى شيئا. و اگر به جاى اعتدنا للكافرين فرموده
(أَعْتَدْنا لِلظّالِمينَ) براى اين بوده كه بفهماند
عذاب مذكور از تبعات
ظلم ظالمين است كه در آيه
(الَّذينَ يَصُدّونَ عَنْ سَبيلِ اللَّهِ وَ يَبْغونَها عِوَجاً وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ كافِرونَ) آن را بيان نموده و مى‌فرمايد ظالمين كسانى‌اند كه از راه خدا جلوگيرى مى‌كنند، و راه خدا را معوج مى‌خواهند و نسبت به زندگى
آخرت كافرند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یغاثوا»، ج۳، ص ۳۶۹.
