یُدْرِکْکُم (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یُدْرِکْکُم: (یُدْرِکْکُمُ الْمَوْتُ) معنای مادّه
«یُدْرِکْکُم» از مادّه
«دَرْک» این است که: کسی از چیزی فرار کند، و آن به دنبالش بدود، بر این اساس، بدون تردید اگر
مرگ در پی کسی درآید، او را خواهد گرفت.
(أَيْنَمَا تَكُونُواْ يُدْرِككُّمُ الْمَوْتُ وَلَوْ كُنتُمْ فِي بُرُوجٍ مُّشَيَّدَةٍ وَإِن تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ يَقُولُواْ هَذِهِ مِنْ عِندِ اللّهِ وَإِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَقُولُواْ هَذِهِ مِنْ عِندِكَ قُلْ كُلًّ مِّنْ عِندِ اللّهِ فَمَا لِهَؤُلاء الْقَوْمِ لاَ يَكَادُونَ يَفْقَهُونَ حَدِيثًا) (هر جا باشيد،
مرگ شما را درمى‌يابد؛ هر چند در برجهاى محكم باشيد؛ و اگربه آنها [[[منافقان]]] نيكى و پيروزى برسد، مى‌گويند: «اين، از ناحيه خداست.» و اگر به آنها بدى و شكستى برسد، مى‌گويند: «اين، از ناحيه توست.» بگو: «همه از ناحيه خداست.» پس چرا اين گروه حاضر نيستند سخنى را درك كنند؟!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
(بُرُوجٍ مُشَيَّدَةٍ) معنايش بناهاى محكم و بلندى است كه گفتيم در چهار كنج قلعه‌ها مى‌سازند تا افراد از شر دشمنان در آن پناهنده شوند. و اين گفتار اساسش
تمثیل است، ساده‌تر بگويم مى‌خواهد مثالى بياورد براى امورى كه به وسيله آنها آدمى خود را از ناملايمات و
خطرها حفظ مى‌كند و حاصل معنا اين است كه
مرگ سرنوشتى است كه درك آن از احدى فوت نمى‌شود، هر چند كه شما به منظور فرار از آن به محكم‌ترين پناهگاهها، پناهنده شويد، بنا بر اين ديگر جاى آن نيست كه توهم كنيد اگر در جنگ و كارزار حاضر نشويد و يا به عبارت ديگر اگر
خدای تعالی جنگ را بر شما
واجب نكرده بود شما از
خطر مرگ رها مى‌شديد، و خلاصه
مرگ به سراغتان نمى‌آيد، چون
مرگ شما به هر حال خواهد آمد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یُدْرِکْکُم»، ص۶۴۱.
