یَغوصونَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یَغوصونَ:(وَ مِنَ الشَّياطينِ مَن يَغوصون) «یَغوصونَ» از مادّه
غَوْص (به فتح غین و سکون واو) فرو رفتن در
آب و بيرون آوردن چيزى است.
آیه مورد بحث اشاره به يک موهبت الهى است كه منحصراً در اختيار
سلیمان (علیه‌السلام) گذارده شده بود، مى‌فرمايد: «ما بعضى از شياطين را مسخر او قرار داديم كه برايش در درياها غواصى مى‌كردند.» و جواهرات و مواد پرارزش بيرون مى‌آوردند. در آيه ۳۷
سوره ص به واژه «غوّاص» بر مى‌خوريم كه آن نيز از مادّه
غوص گرفته شده و آن
وصف است براى مبالغه، يعنى « آب‌باز» و فرورونده در آب براى به دست آوردن مواد پرارزش. آيه چنين است:
(وَ الشَّيٰاطينَ كُلَّ بَنّٰاءٍ وَ غَوّٰاصٍ) «و شياطين را مسخر او (سليمان) ساختيم و هر بنّا و غوّاصى از آن‌ها را سر بر فرمان او نهاديم» تا گروهى در خشكى هر بنايى مى‌خواهد براى او بسازند و گروهى در
دریا به غوّاصى مشغول باشند.
به موردی از کاربرد «یَغوصونَ» در قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ مِنَ الشَّياطينِ مَن يَغوصونَ لَهُ وَ يَعْمَلونَ عَمَلًا دونَ ذَلِكَ وَ كُنّا لَهُمْ حافِظينَ) «و گروهى از شياطين را نيز مسخّرِ او قرار داديم، كه در دريا برايش غوّاصى مى‌كردند؛ و كارهايى جز اين نيز براى او انجام مى‌دادند؛ و ما آن‌ها را از سركشى
حفظ مى‌كرديم.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(وَ مِنَ الشَّياطينِ مَنْ يَغوصونَ لَهُ وَ يَعْمَلونَ عَمَلًا دونَ ذلِكَ وَ كُنّا لَهُمْ حافِظينَ) منظور از غوص بيرون آوردن
لؤلؤ، و ساير منافع دريا است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یغوصون»، ج۳، ص ۳۷۳.
