یَعمَهون (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یَعمَهون:
(وَ یَمُدُّهُمْ فی طُغْیانِهِمْ یَعْمَهونَ) یَعمَهون: از مادّه
«عمه» (بر وزن همه) به معنی «تردد و
تحیر در کاری» است و به معنی «کوردلی و تاریکی
بصیرت» که اثر آن سرگردانی است نیز آمده است.
این
آیه درباره
منافقان است که قرآن با یک لحن کوبنده و
قاطع می‌گوید:
«
خداوند آن‌ها را
استهزاء می‌کند و آن‌ها را در طغیانشان نگه می‌دارد تا سرگردان شوند.»
(وَ یَمُدُّهُمْ فی طُغْیانِهِمْ یَعْمَهونَ) همچنین در آیه ۱۱۰
سوره انعام درباره مشرکانی که از
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) تقاضای
معجزه کرده بودند تا
ایمان بیاورند، خداوند می‌فرماید:
«... ما آن‌ها را در حال
طغیان و سرکشی به حال خود وا می‌گذاریم تا سرگردان شوند.»
(... وَ نَذَرُهُمْ فی طُغْیانِهِمْ یَعْمَهونَ) )
خداوند همه ما را از گرفتار شدن در چنین سرگردانی که زاییده اعمال بی‌رویه خود ماست حفظ کند و درک و دید کاملی به ما
مرحمت فرماید که چهره حقیقت را آن‌چنان که هست بنگریم.
به موردی از کاربرد
یَعمَهون در
قرآن، اشاره می‌شود:
(اللّهُ یَسْتَهْزئُ بِهِمْ وَ یَمُدُّهُمْ فی طُغْیانِهِمْ یَعْمَهونَ) (تا به وسیله آن
دانه و
گیاه بسیار برویانیم.)
شیخ طبرسی در
مجمع البیان می‌فرماید:
(یَمُدُّهُمْ فی طُغْیانِهِمْ یَعْمَهونَ) دو معنا برای این آیه که خداوند چگونه آن‌ها را کمک می‌کند شده است: معنای اول اینکه خداوند به آن‌ها امکان و
قدرت می‌دهد شاید ایمان بیاورند ولی آنان هم چنان به
کفر و سرگردانی خود چسبیده‌اند. معنای دوم این است که خداوند نعمت‌هایی چون
شرح صدر و نورانیت دل که به
مؤمنین عنایت و
اعطاء می‌نماید
منافقان را از آن‌ها
محروم می‌دارد تا هم چنان در سرگردانی و
گمراهی بمانند.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یَعمَهون»، ج۳، ص۲۵۰.
