یَأبی (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یَابی:
(وَ يَأْبَى اَللّٰهُ إِلاّٰ أَنْ يُتِمَّ نُورَهُ) یَابی از «اباء» گرفته شده و به معنی «شدت امتناع و جلوگیری کردن از چیزی» است.
این تعبیر در آیۀ مورد بحث، اراده و
مشیت حتمی پروردگار را برای تکمیل و پیشرفت
آیین اسلام به ثبوت می‌رساند و مایۀ دلگرمی و امیدواری همۀ مسلمانان نسبت به آیندۀ این آیین است، اگر مسلمانان، مسلمان واقعی باشند!
به موردی از کاربرد ضیاء در قرآن، اشاره می‌شود:
(يُرِيدُونَ أَنْ يُطْفِؤُا نُورَ اللّٰهِ بِأَفْوٰاهِهِمْ وَ يَأْبَى اللّٰهُ إِلاّٰ أَنْ يُتِمَّ نُورَهُ وَ لَوْ كَرِهَ اَلْكٰافِرُونَ.) (آنها مى‌خواهند
نور خدا را با دهان خود خاموش كنند، ولى خدا جز اين نمى‌خواهد كه نور خود را كامل كند، هرچند
کافران كراهت داشته باشند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه اطفاء به معناى خاموش كردن آتش و يا نور است، و حرف باء در كلمه بافواههم براى آلت و يا سببيت است. و اگر فرموده: با دهن‌هايشان براى اين است كه معمولا چراغ را با دهن خاموش مى‌كنند.
در مجمع البيان در اين باره گفته است: اين تعبير از تعبيرات عجيب است، زيرا با همه كوتاهيش هم مطلب را رسانده، و هم شان
اهل کتاب را
تحقیر و نقشه‌هاى آنان را كور و ضعيف معرفى كرده است، چون دهن‌ها تنها حريف خاموش كردن چراغ‌ها و نورهاى ضعيفند، نه نورهاى بزرگ همچون آفتاب و نورهاى بزرگتر از آن.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یَابی»، ج۱، ص۲۷.
