• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

یمین (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





یَمین (به فتح یاء) از واژگان قرآن کریم به معنای دست راست، طرف راست، قسم، قوه و قدرت است.



یَمین به معنای دست راست و طرف راست است.


(فَراغَ عَلَيْهِمْ ضَرْبًا بِالْيَمينِ) «پس رو کرد به طرف خدایان و آنها را با دست راست می‌زد و می‌شکست.» به قولی مراد از یمین قوّه است‌.
(وَ ما تِلْكَ بِيَمينِكَ يا مُوسَى) ‌ «ای موسی آن چیست که به دست راست تو است.»
(وَ نُقَلِّبُهُمْ ذاتَ الْيَمينِ وَ ذاتَ الشِّمالِ) «آنها را به طرف راست و چپ می‌گرداندیم.»
یمین به معنی قسم و پیمان نیز آید مثل‌: (ذلِكَ كَفّارَةُ أَيْمانِكُمْ إِذا حَلَفْتُمْ) «آن است کفّاره سوگندهای شما آنگاه که قسم خوردید.»
(وَ إِن نَّكَثُواْ أَيْمانَهُم مِّن بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَ طَعَنُواْ فی دينِكُمْ فَقاتِلُواْ أَئِمَّةَ الْكُفْرِ..) «و اگر پیمان‌هایشان را پس از بستن شکستند و در دینتان عیب‌جویی کردند با پیشوایان کفر بجنگید.»
در مصباح گوید: به قولی سوگند را از آن جهت یمین گفته‌اند که عرب چون با هم پیمان می‌بستند و هم سوگند می‌شدند دست راست یکدیگر را می‌فشردند. لذا به طور مجاز سوگند را یمین گفتند. راغب نیز به آن تصریح کرده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۷، ص۲۷۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ط دار القلم، ص۸۹۳.    
۳. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۶، ص۳۳۲.    
۴. صافات/سوره۳۷، آیه۹۳.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۱۴۹.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۲۲۶.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۷۰۳.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۱۶.    
۹. طه/سوره۲۰، آیه۱۷.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۴۳.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۱۹۸.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۴.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۹.    
۱۴. کهف/سوره۱۸، آیه۱۸.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۲۵۶.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۳۵۵.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۷۰۳.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۲۶.    
۱۹. مائده/سوره۵، آیه۸۹.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۶، ص۱۱۱.    
۲۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۶، ص۱۶۵.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۳۶۸.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۷، ص۱۶۳.    
۲۴. توبه/سوره۹، آیه۱۲.    
۲۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۱۵۹.    
۲۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۲۱۲.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۱۸.    
۲۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۳۰.    
۲۹. فیومی، ابوالعباس، مصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ج۲، ص۶۸۱.    
۳۰. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ط دار القلم، ص۸۹۳.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «یَمین‌»، ج۷، ص۲۷۳.    






جعبه ابزار